LETRAS GALEGAS: "O camiño andado de Don Paco"

 

Francisco Fernández del Riego

      

 Aínda que os días das Letras Galegas teñen que ser todos os días do ano, non podo menos que salientar o acerto de dedicar a Francisco Fernández del Riego esta conmemoración. Don Paco, como se lle chamou agarimosamente, é unha das figuras sobranceiras da literatura galega. Avogado, ensaísta, narrador, cronista, articulista, activista da nosa cultura, impulsou unha chea de empresas culturais, vencellouse ao galeguismo dende os anos da República e participou das iniciativas co grupo Nós e co Seminario de Estudos Galegos.

      Desempeñou un papel decisivo na formación de Editorial Galaxia, da que foi director, e na andaina da revista Grial, da que foi codirector durante os seus cen primeiros números.

     Fernández del Riego foi un home que loitou por e para Galicia por riba de todo. A fundación de Galaxia resultou unha ardua aventura cultural e política (estivo no cárcere, foi perseguido polo franquismo e viviu intres moi duros na posguerra) protagonizda por un feixe de homes que, nos anos máis escuros da ditadura, loitaron pola pervivencia da identidade de Galicia.

Fundación da Editorial Galaxia

A vida intensísima se lemos a excelente biografía que escribiu Malores Villanueva, persoa moi próxima a el, Francisco Fernández del Riego, un loitador pola idea de Galicia, moitas veces vivida a límites insospeitados deixou pegada neste noso país tan necesitado de referencias socioculturais.

        A vida de Fernández del Riego, sempre foi alimentada dunha paixón e dunha fidelidade: Galicia e a súa cultura.

     

     Por certo, el foi quen propuxo á Academia Galega a celebración dun día especial de celebración da nosa lingua. Malia algún pequeño atranco, foi aceptada a proposta e cada 17 de maio estamos inmersos na festa da lingua e da cultura.

      Celebremos a súa obra. Valoremos a súa actitude incansable. Leamos os seus libros. É unha ledicia perderse polas súas páxinas.

 

Don Paco, co seu retrato detrás  (Foto de Alba Villar)

     E postos a recomendar -tarefa nada doada- eu recomendo a biografía do autor, escrita por Malores Villanueva, e Camiño andado, unha sorte de autobiografía e crónica dun tempo, dunha xeración e dunha esperanza, onde o autor asume asume a experiencia vivida para percorrer, desde a memoria, o camiño andado que vai desde o agromar da República e o pulo do galeguismo ata o labor cultural para reconstruír na clandestinidade aquel alento esvaecido. Dende a sublevación militar, que borrou o futuro, ata as posibilidades que abriu a chegada da democracia.

Un libro cálido e, á vez, claro e valente.

E se queremos unha pequena introdución no seu mundo, temos o magnífico achegamento, Francisco Fernández del Riego. Vida e obra dun obreiro do galeguismo, da man do prestixioso escritor e investigador literario, Ramón Nicolás.

 

Na parte final do limiar de Camiño andado, (Ó abrir o suco), podemos ler as seguintes palabras:

 “Con todo, non se atinxiron aínda os obxectivos que é necesario acadar. No marco do autogoberno, sen completar, hai hai que procurar o camiño do porvir. O que, axeitado ás características diferenciais da nacionalidade, permita o seu real progreso. Para iso debe tamén desterrarse o cultivo maniqueo da política, as prácticas de calquera caciquismo embafado. Nese empeño laboraron arreo  os intelectuais do galeguismo. Ofrecemos exemplo de xenerosidade, de desprendemento, de amor e servizo desinteresado á terra natal. Estabamos posuídos pola paixón. Eramos persoas que dedicamos as nosas vidas á defensa de Galicia e da verdade. Pero non nos valemos dun único vieiro para nos achegar a esa finalidade. Foron moitos os vieiros seguidos: o da literatura, da arte, da filosofía, da ciencia.”

Nada que engadir. Sigamos o seu exemplo.

 

                                                                                                                            Antonio García Teijeiro