Tiña que estar aquí.
A súa voz importa (e moito).
Se sae máis tarde do desexado foi por agardar pola súa foto.
Esa que nunca chegou.
Antón é un despistado delicioso.
Unha persoa excelente.
Antón Cortizas escribe moi ben.
Se fai poesía, deléitanos coas súas
recreacións das formas e os temas populares. Un verdadeiro mestre.
Se escribe novelas, atopamos un
Antón Cortizas involucrado no mundo que vive.
Intensidade na escrita, espírito poético e unha sensibilidade moi
acentuada en todo o que aborda.
Un escritor que esixe aos seus lectores
e lectoras.
Un gran creador de personaxes.
Un fabulador dunha consistencia que
percibimos en todo o que lemos escrito por el.
Poeta e narrador. Dúas caras que se
complementan perfectamente.
Mais Antón é un amante, convertido
en especialista, de todo o tradicional. Diso moi noso que nos rodea, aínda que
, demasiadas veces, non reparemos na súa importancia.
El ponnos preto, por exemplo, xogos
tradicionais de Galicia, nun libro extraordinario, Chirlosmerlos, verdadeira
enciclopedia da tradición lúdica do pobo.
E por se iso fose pouco, tras
moitos anos de traballo e investigación, tira do prelo outra enciclopedia
imprescindible, Tastarabás, na que en máis de mil páxinas cataloga
brincadeiras, enredos e demais da nosa cultura do xogo.
Un volume impresionante de divulgación
no que Antón Cortizas recompila a meirande parte dos xoguetes tradicionais que
forman parte da cultura de noso. Brinquedos do mundo animal, vexetal e
inanimado. Xoguetes de habilidade, de enxeño, sonoros, bonecas etc. Un libro
que fai historia. Unha historia das habilidades lúdicas que o ser humano posúe
e que resultan imprescindibles para
coñecer mellor de onde vimos e quen somos. Ambos libros, por certo, editados por Edicións Xerais de Galicia.
Repito, imprescindible.
Eu quero moito a Antón Cortizas.
Lembro con ledicia as estadías en Pantín, xunto á praia. Canto falabamos! Lembro
o seu taller, os seus coñecementos do mundo tradicional. Sinto o seu agarimo.
Un agarimo que me demostrou cando
aceptou presentar un dos meus poemarios favoritos, Paseniño, paseniño. Que
honra!
E foi un luxo falar en público
da súa fermosísima merla de trapo.
Si, co seu libro A merla de trapo, Antón Cortizas gañou o Premio Merlín no ano
2001. Con ese libro degustei o sabor da súa palabra literaria e deixeime acariñar polo seu feitizo fabulador. Unha
xoia máis deste grande autor da nosa LIX. Que necesario é para a literatura
galega este home! Non sei se é consciente disto. Así que llo dicimos dende este
blog e esperamos que os nosos lectores gocen coa súa palabra poética “para adultos” que nos
enviou.
Pola miña conta, quixen poñer
algunha mostra máis para os pequechos.
A ler, pois, e a deleitarse coa súa
verba coidada.
***********************************************
Como do libro Vaia tropa! xa puxemos
uns poemas na sección CATAVENTO DE
POEMAS INFANTÍS, imos deixar aquí algunhas mostras dun libro que dá moito xogo na
aula,
Contos de vento e de nunca acabar, publicado en 1999
pola Editorial Galaxia.
Nº 21
Había unha vez
un can e un gato
un pimpín e un porco
bravo,
un saltón e un cabalo…
todos enriba do meu
lombo.
E xa non che conto
máis
porque me pesan
abondo.
Nº 17
Heiche contar un
conto,
un conto que non di nada,
que comeza cun
silencio
e cun silencio se
acaba.
Nº 24
Era unha vez
un gato montés
que tocaba o piano
cos seus catro pés,
bailaba o fandango
e falaba francés.
E agora podedes ler tres magníficos
poemas que nos enviou Antón Cortizas.
SE NON
TIVESE VOZ
Se non
tivese voz,
en que
idioma calaría?
Se non
tivese voz,
o tacto
había ser o meu idioma.
Falaría
para ti apenas con caricias,
rozaría o
meu corpo co teu corpo
recoñecendo
os mínimos segredos
da nosa
indefinida xeografía.
Se non
tivese tacto,
a ollada
había ser o meu idioma.
Mergullaría
estes ollos clandestinos
no fundo
do teu riso
coa luz
incomprensíbel que se xera
acuática e
volátil
no átomo
infantil do noso inicio.
Se non
tivese ollada,
o gusto
había ser o meu idioma.
Saborearía
o sal e mais o azucre
de cada
gabián imaxinario
e, como se
onda fose, a lingua miña,
igual ca
unha alentía desfaríase
encol dos
areais estratosféricos
da túa
inmensidade feminina.
o olfacto
había ser o meu idioma.
Con el
pronunciaría os aromas
de todas
as palabras suicidadas;
e
polinizaría até mil veces
cada un
dos sons sentidos na saudade
até
incorporalos ás cavernas
do meu
nariz sedento de arrecendo
querendo e
non podendo
fundir a
vida enteira nun perfume.
Se non
tivese olfacto,
o ouvido
había ser o meu idioma.
Sería como
un pozo de azucenas
disposto a
xermolar
co pole
matutino
que os
ventos teus sen tempo me achegasen
dende as
intimidades das estrelas.
Se non
tivese ouvido,
sería o
silencio o meu idioma.
E non
diría nada
e non
moumearía tan sequera
as letras
do teu nome
pois
imaxinaría que o silencio
sería un
mergullo no roibén
dos teus
beizos queimados
por todas
as palabras pronunciadas.
E se por
un acaso
tampouco o
silencio me habitase,
rebentaría
a ialma
e lanzaría
un grito
para
recuperar as voces esquecidas,
unha a
unha, e con elas,
de
vagariño mais tamén sen volta,
diríache
agarimos e poemas,
daríache
ese bico que precisas,
levedaría
cos meus aloumiños
a valga
farturenta da túa pel,
moumearía
unha feraz cantiga
e
cheiraría os arrecendos todos
da
inflorescencia azul coa que persegues
o voo
fecundador das bolboretas...
Daquela,
nun repente,
todas esas
palabras que me forman
estourarían
cheas de paxaros
lanzados
ao albor como metralla
preñando
de dozura o Universo
coa lingua
na que isto agora escribo.
Ferrol, Novembro/Decembro, 2007.
(De Anatomía
da lingua)
O AR ESTA CIUMENTO
por non rozarte toda,
que o meu corpo te cobre,
amor, por todas partes;
e as miñas mans che queiman
os montes brancuxados
que se enarbolan cunhas
intrépidas corolas.
Que está ciumento o ar
por non rodearte toda.
Os meus rebeldes beizos
coma falcóns felices
suicídanse no lume
das ansias que te avanzan;
e bícante dozura
trotando nas estepas
que florecen con merlos
salvaxes e tremendos.
por non rodearte toda.
Entón, cando ti vexas,
cando sintas que afrouxo,
cando notes que o ar
se mete entre nosoutros,
apértame despacio
coma un sopro de brisa.
A modo, amor, primeiro,
pero logo coa forza
das grandes cataratas
que morren de tormenta.
Que está ciumento o ar
por non rodearte toda.
Absórbeme a pel
cos teus abrazos de auga
precipitada e libre,
e inúndame de pólvora.
Apértame como árbore
de emocionadas pólas,
coma se eu p'ra ti fose
o medo do teu sangue.
Apértame, apértame
coma se me forxases
nas brasas do alento
que queima a túa boca.
E aínda que te canses,
aínda que te sintas case morta
mantenme apertado
p'ra que o mar non me rompa,
nin me esnaquice o vento
cando xermole a aurora;
que ten ciumes o ar
porque eu te quero toda.
(De Na
beira do teu nome)
COMO ME GUSTA VER UN PAR DE VELLOS
collidos pola man nunha
alameda
tomando algún outono
no mármore paciente
dalgún bar;
ou lendo no xornal,
penúltimo xornal das
súas vidas,
as vellas novas sempre
repetidas.
Como me gusta velos ben sentados
nun banco do xardín ensombrecido
enfronte da botica
onde ambos dous controlan a tensión
de catro en catro días,
por seria prescrición facultativa
ou pura e simplemente
por rotina.
Como me gusta velos agarrados,
collidos polos ombros
ou do brazo,
con bolso e con bastón.
E na imaxinación véxoos
moi xuntos
nun cuarto trasnoitado
os múltiples retratos
do seu pasado mudo
sobre a cómoda,
que ao lado dos
perfumes,
apenas alumeados
por unha vella lámpada
de mesa,
serán as testemunhas
obrigadas
que absorberán as
noites
cargadas de lembranzas
e andoriñas.
E na imaxinación véxoos
espidos
sobre unhas sabas
limpas
de embozo desgastado
que un día foron xoias
de enxoval.
E véxoos con dozura aloumiñaren
as flácidas enrugas dos
seus corpos
coa terneza duns dedos
tremorosos
que sempre atopan,
sempre,
algunha illa esquecida
no meiroento mar do
compañeiro.
Que gusto me dá ver
dous vellos agarrados
á nube da tenrura,
andando paso a paso
con lenta certidume
encol do fío estenso
desta vida
coma funambulistas
temerários,
ao tempo que confían
cos paraugas abertos
que un día rompa a corda de repente;
e suave suavemente,
co máis grande agarimo
que endexamais se
deran,
botaren os dous xuntos
a voar.
Lisboa, 22-10-95
(De Lisvodas)
Antón con Antonio Juan K.Igerabide e Xoán Neira en Santiago |