Miguel Ángel Alonso Diz |
Ás veces, ves que podes falar con esas persoas e intentas ver todo o que teñen de honradas (literariamente falando, claro) e se poden ou fan cousas interesantes.
E, ás veces, sabes que están loitando por expresar o que levan dentro. Recibilos na túa casa é un deber.
A min, tamén me abriron as portas de casas impensables.E eu correspondo o mellor que sei.
Unha vez que entran con toda a ilusión, e conversamos sinceramente, non apartan os ollos dos moitos recordos que un ten de persoas queridas e que están colocadas por toda a sala. Pero o deber, dá paso, axiña, á satisfacción de compartir un tempo, que voa, falando de literatura para rapaces/as, da súa importancia, dos proxectos a levar adiante, da actual situación literaria e da vida. Resulta todo un pracer.
E así me ocorreu con Miguel Ángel Alonso Diz. Persoa encantadora, ilusionada, con talento, que está a desenvolver, coa ilustradora Luz Beloso, un proxecto en común de LIX, verdadeiramente atraente.
Pouco o podo eu axudar. Pero quero estar aí, preto.Para o que precise e estea nas miñas mans. Miguel tráeme os seus libros dedicados, cun agarimo especial.Son luminosos.
Paga a pena coñecer a empresa que están levando a cabo estas dúas persoas, polo cativadora que resulta, ademais de como están a desenvolvela para que dea os froitos desexados.Realizan un esforzo enorme e bótanlle unha ilusión difícil de describir.
Eu felicítoos dende aquí. Versos e aloumiños quere ser unha fiestra máis para que Miguel Ángel Alonso Diz nos conte o proxecto, a súa visión da LIX, e todo o que lle apeteza dicir.
Versos e aloumiños sempre estará aberto aos proxectos que queiran acadar a solidez precisa para que funcionen. E se están dirixidos aos pequenos, con máis razón.
Moita sorte, amigos.
Velaquí a Historia da lingua da fraga (fragmento)
Os vellos contan
que tiña peixes no cabelo
e prata na pel
que dos seus beizos nacían
nunha lingua
que non lembraba ninguén.
Contan os vellos
que estaba triste por non
facerse entender, e que por
mor disto fuxiu río arriba
buscando morrer.
Que foi dela? ...
Agora, cómpre ler o texto de Miguel Ángel Alonso Diz, para comprender os desexos deste proxecto compartido con Luz Beloso.
Observo as fotos, os cadros, os debuxos, os
libros; respiro o latexar do tempo
pasado, da música, da poesía. Sinto que estou na casa dun poeta e pecho os
ollos coa intención de fixar este intre na miña alma.
Ergo as xanelas despois duns segundos e comprobo
que segue aí, sentado ao meu carón. Supoño que é normal, xa que estou na súa casa.
Comezo a falar…
Por que escribir para @s nen@s?
María do Carme Kruckemberg apareceu na miña vida hai 6 anos e
lembro, coma se fose hoxe, a reprimenda
que me botou ao ler uns poemas que lle entregara. En realidade foron dúas: por
escrito, que gardo con agarimo, e posteriormente outra en persoa.
Eu volvera á vida
había uns meses e comezaba a dar os meus primeiros pasos baixo unha luz que
fería os meus ollos, tan acostumados á escuridade da morte.
Lembro os seus
consellos: "tes que atopar a túa
propia voz".
Tardou anos en
unir a palabra poeta e o meu nome nunha mesma frase e fixo que aprendese a valorar o oficio da escrita. Todo o seu
peso e a súa dificultade.
E iso fixen e
sigo facendo até o día de hoxe. Polo que podo dicir que ela foi fundamental
nesa escolla, indubidablemente
relacionada co feito de ter unha filla no ano 2009. Xa que isto xerou a
necesidade de comunicarme con ela, de crear para ela, de buscar o xeito de
facerlle chegar ensinanzas que eu consideraba importantes, e de facelo no noso
idioma.
Non consideraba
que isto tivese ningunha connotación especial nin que fose un acto de heroísmo, resistencia, nin
compromiso. Para min era o natural. Logo
a realidade demostrou ter outra face.
Hai tamén moito
de análise da realidade lingüística e social actual da nosa terra na miña
escolla. Asumín o compromiso de crear historias, xa fosen poemas ou relatos,
que tivesen todas elas alma. Non quería, nin quero, caer no estético
ou no xogo. Desexaba e desexo incidir na realidade social e axudar a cambiala.
E pensei: que mellor que dirixirme aos/ás pequen@s. Traballar con eles, crear para eles.
Pensar nese 95 % de galeg@s que medran co galego como unha lingua estranxeira.
Chegado a este
punto xa non pensaba só na miña filla, senón n@s fill@s de Galicia.
Escribín algúns
poemas e ensineillos ao meu querido compañeiro e amigo Alfonso Láuzara.
“Tes que
publicalos, son moi bos” – dixo el decidido.
E despois de
falalo xunto a Alberte, decidimos apostar por eles e incluílos nunha iniciativa
que puxeramos en marcha dentro de A Porta Verde do Sétimo Andar; os cadernos Q
de Vian.
Falamos de
Verkami e, unha vez aceptada como unha posibilidade real, comezamos a busca de
ilustrador@s. Enviáronme nomes e contactos, pero eu lembreime dunha persoa da
que oíra falar na homenaxe feita a Lois Pereiro en Moaña. Unha monfortina
chamada Luz Beloso.
Neste vídeo podedes
ver como falamos do noso encontro nun intento de achegar a tod@s como foi a nosa
experiencia persoal ao redor do Cullarapo.
Só direi aquí
que, ademais do enorme talento creativo, artístico, plástico, máxico que ten no
seu interior, é unha das mellores persoas que teño atopado neste camiñar meu
polo mundo. Dende o inicio, a química entre ambos foi inmediata. Compartimos a
mesma visión sobre moitas cousas, e é frecuente estar ás dúas ou tres da mañá
falando con ela sobre proxectos, comúns ou non.
Eu declárome
Belosiano.
A experiencia ao
redor de O cullarapo Croque foi, e segue sendo, marabillosamente realizadora. Aprendín moito do
contacto c@s pequen@s, cos docentes, cos libreiros, cos bibliotecarios e con
moitos pais e nais.
Realicei
actividades en numerosos centros educativos, bibliotecas… xa que esa era a
finalidade do noso Cullarapo. Vivir e medrar nos colexios e bibliotecas xunto
aos/ás pequen@s.
Un dos aspectos
que tiven en conta foi precisamente o xeito de achegar os valores que latexan
no libro aos rapaces e rapazas. Contei coa axuda de amigas como María Francelina, procedente do mundo
do teatro, e de Jesús Andrés Tejada e Cecilia Martínez do mundo da música.
Achegas todas elas froito da maior das xenerosidades.
Sen esquecerme de
Mila Da Aira que arranxou as faltas
dos meus textos.
Mencionarei aquí
a unha persoa da que nunca falei antes, por non querer empregar o seu nome de
ningún xeito durante a promoción do libro en Verkami e a súa posterior
distribución e chegada ás librarías.
Xosé Neira Vilas.
El tivo a
amabilidade de escribir o limiar de O cullarapo Croque, ademais de aconsellarme
algún pequeno cambio nalgún dos versos. Lembro que chorei as primeiras veces
que lin o limiar, e sempre lle estarei agradecido por esta mostra de
xenerosidade. Ten a humildade dos
grandes e iso é algo que non é moi común.
Teño claro que a
altura artística dunha persoa non se mide só pola voz da
súa obra, senón pola súa propia voz unida a esta. E isto diferencia os bos, dos
GRANDES. Exemplos de compromiso e coherencia. Persoas que marcan o camiño que
vou seguir.
Un ano despois
nace do mesmo xeito A NENA Á QUE NON
DEIXABAN SER FELIZ.
Neste caso
trátase dun relato dirixido aos primeiros lectores. A Luz e a min, seduciunos
esta historia que supuña un cambio de rexistro en todos os aspectos, pero sen
perder a idea de facerlles chegar aos rapaces e rapazas historias dun alto
contido.
Nosoutros
pensamos que hai que crear de forma creativa, e atopar no propio proceso un estímulo
para seguir medrando como persoas e como creadores.
O proceso foi moi
similar ao seguido no cullarapo Croque.
No noso caso non se trata dunha persoa á que lle entregan un texto para
que faga un número determinado de ilustracións, sen ningunha ou escasa
interacción entre a parte escrita e a ilustrada.
Nosoutros
falamos, discutimos, latexamos @s nos@s fill@s entre os dous. Quizais por iso o
resultado final é algo diferente, especial. Aínda que isto é a opinión dun pai,
pouco ou nada obxectiva.
Neste caso quixen
realizar un vídeo sobre o proceso físico máis que persoal de creación do libro
para achegar esta realidade @s nen@. E digo quixen, porque Luz non sabía que
estaba gravando nas instalacións de Nova Galicia. Logo, de feito, desculpou a
miña loucura.
Debo darlles as grazas a
C.A. Gráfica e á editorial Nova Galicia Edicións
por permitirme gravar.
Xa que menciono a
editorial, direi que lle estamos agradecidos por realizar a reedición de O
cullarapo Croque. Tamén agradecemos a súa sensibilidade ao respectar a
existencia dunha próxima edición dixital con pictogramas destinada aos nen@s
con autismo que será de balde, e entender a nosa negativa a publicar en
castelán para Galicia.
O resto da
historia está por escribir… E iso encántanos.
Ilustración de Luz Beloso para "O cullarapo Croque" |