O primeiro disco que escoitei de
Quique González foi Pájaros mojados. Sorprendeume e encheume de esperanza. Algo
presentín que tería unha carreira exitosa e que aportaría vida ao panorama da
música española actual, un pouco desgastado e falto de calidade. Non me
trabuquei. Hoxe é un dos novos cantautores que máis me gustan. Amo a música
fondamente. Quen me coñece, sábeo. E gústame todo o que eu considero música
boa. Música sen excesivas etiquetas que se envolve en arte.
Gústame a música dos cantautores
clásicos. Sempre admirei a Serrat, a Luis Eduardo Aute (sobre todos), a Lluis
Llach, a Sabina, a Pablo Guerrero ou a José Antonio Labordeta.
Gústame a música en catalán: os
primeiros discos de Joan Manuel, todo Llach, María del Mar Bonet, Raimon ou
Roger Mas. E gústame, e moito, o grupo Manel.
Gústame a música en éuscaro.
Principalmente Xabier Lete, pero tamén Imanol, Benito Lertxundi, Jabier
Muguruza e, como non!, Mikel Laboa.
Gústame a música en galego: Fuxan
os Ventos, Milladoiro, Berrogüetto, Rodrigo Romaní, Miro Casabella, Uxía Senlle,
Mercedes Peón e algunha xente que quere darlle novas vías á música do noso
país. Necesitan consolidación. Non me esquezo dos gaiteiros magníficos como
Budiño ou Carlos Núñez e a gaiteira Susana Seivane. Ah! E non quero esquecer a
Andrés Do Barro, a quen lle teño un agarimo especial nin a Voces Ceibes que
tanto loitaron pola dignidade deste pobo.
E amo, por unhas circunstancias
especiais, difíciles de describir (quizais sexa polo meu amor por América
Latina) a Mercedes Sosa, Soledad Bravo, Silvio Rodríguez, Pablo Milanés, Daniel
Viglietti, Violeta Parra ou Víctor Jara, principalmente.
Xa non vou falar, por non
espallarme máis, dos xeniais Jacques
Brel e Georges Brassens ou dos portugueses Zeca Afonso ou Fausto.
Aquí, en España, fíxome no que vai
saíndo sen facerme moitas ilusións. Ismael Serrano chamoume a atención ao
principio, pero temo que remate converténdose en fotocopia de si mesmo por
querer fuxir da influenza dos clásicos que tanto escoitou e admirou. Javier
Álvarez, desaparecido, e Pedro Guerra, moi intermitente, déixanme
fundamentalmente a Antonio Vega e a Quique González. Tampouco debo esquecer a
Andrés Calamaro. O primeiro abandonounos, por desgraza, tras unha vida
turbulenta. Foi unha mágoa, pois escribiu cancións memorables. Era un gran
compositor. Tamén me gustaría saber ata onde podería chegar Antonio Flores,
tamén desaparecido dun xeito tráxico.
Así que vou falar algo de Quique
González, un cantante e compositor de raíces anglosaxonas, que vai creando un
mundo persoal que engaiola a quen o escoita. E faino con unha voz crúa que se
apodera das persoas sensibles á música que di algo. Letras moi coidadas,
próximas ás realidades actuais. Letras que non eluden ningún tema. Letras que
falan de lealdade, de amor, de desamor, de traizóns, dese mundo que bate no
autor, un mundo de seu que é o mundo dos comprometidos e dos que non se
comprometen, un mundo de reflexións perante unha vida tan complexa, un mundo
que se fai intimidade nunha fría habitación de hotel. Cancións intimistas, de
relacións confusas, de crítica social, de soños que se perden. Cancións moi ben
medidas, perfectamente ensambladas cunha música rica, variada e potente no seu
contido esencial. As cancións de Quique González son para escoitar e saborealas. Os seus dous últimos discos, Daiquiri Blues e
Delantera mítica, son espectaculares. Producidos maxistralmente, están gravados
e mesturados en Nashville. Case nada. Quique González bebe, está claro, nos grandes
da música como Bob Dylan, Neil Young, Tom Petty, Van Morrison, Wilco, Lucinda
Williams, etc. pero tamén admira a Los Secretos, Aute, Joaquín Sabina ou Antonio
Vega. Ademais, e iso ben se nota, é un bo lector de poesía. Bukowski,
Benedetti, Ángel González o Luis García Montero están entre os seus preferidos.
Hai un disco en directo, cun DVD
que nos permite velo e escoitalo en todo o seu esplendor, Ajuste de cuentas,
que é unha verdadeira xoia da música española. Toca nese recital co grupo The
Taxi Drivers, extraordinarios, e ten a Carlos Raya como produtor e director
musical. Non canso de velo e gozalo. Conta, ademais, coas intervencións de
Drexler, Bunbury, Iván Ferreiro e Rebeca Jiménez. No disco, non no DVD, Miguel
Ríos interpreta unha canción co seu estilo habitual. Neste concerto, atopamos
un Quique González intimista coa
guitarra ou co piano. Un Quique González capaz de envolverte con cancións de
medio tempo, con outras case espidas ou con moita enerxía cando o tema o esixe.
Leamos algúns versos: ¿Dónde iremos a parar caminando en círculos
/ como fieras afilando los colmillos? / No nos lo perdonarán./ ¿Dónde iremos a
parar, / controlando el vértigo/ de los sueños que quedaron detenidos? /No nos
lo perdonarán (…) de Caminando en círculos.
De Arañazos de piel roja: (…) Pon atención / firmar mi rendición / no
entra en mis planes. / Todos mis planes / caben en una canción.
E de A cara de perro podemos ler / escoitar estes versos: (…) No me conoces bien / no soy un ángel / diviértete machacándome / y luego pide un taxi (…).
O seu último disco, Delantera
mítica, esperábao con expectación, tras o magnífico Daiquiri Blues. Non me
decepcionou en absoluto. Outra obra elegante e intensa, que amosa as
características básicas de Quique González. Como o anterior, gravado,
producido, mesturado e masterizado en Nashville, TN, soa de loucura. Toda sorte
de instrumentos brillan nas cancións ben coidadas tanto no musical como nos
textos escritos. Ademais da guitarra acústica de Quique, as guitarras
eléctricas, a batería e o baixo, como é
natural, aparecen os sons do dobro, do contrabaixo, da mandolina, do vibráfono,
das percusións, dos banxos, cordas, órgano e coros. Conta cun número de músicos
americanos dunha categoría
impresionante. Xente que traballou con Dylan, con Tony Joe White, cos Rolling
Stones, con Emmylou Harris ou con Randy Newman. E todos metidos no proxecto de
Quique González con ese concepto musical baseado, en boa parte, nas orixes da
música americana: blues, country, folk, country-rock,… Con letras que foxen dos
tópicos e que fan sólido o seu discurso.
Los viejos se han cansado de forzar
las máquinas / Dios se ha largado sin pagar / (…) Durmiendo de costado, / su
dardo envenenado / silbándote en la oscuridad. Son versos da canción La
Fábrica, un dos temas de Delantera mítica.
De ¿Dónde está el dinero? podemos
escoitar: ¿Dónde está el dinero? ¿Dónde está el dinero? / ¿Quién será el
primero en hablar? / Se escuchó un tictac en el último cielo (…)
De Me lo agradecerás son estes versos: (…) Cuando te vuelva el corazón a su sitio /
me lo agradecerás. / ¿Dónde estarás si estoy vivo? / ¿Dónde olvidé mi silla de montar?
En No hagas planes escoitaremos: (…) Te roba un pensamiento / y va atravesando
el plano real, / un movimiento eléctrico / anticipando el salto mortal. / No
hagas planes (…)
En definitiva, un disco que
refresca o panorama da música española. Un home, Quique González, que marca
territorios pouco a pouco, sen estridencias pero deixando unha pegada profunda.
Ah! Esquecíame. Vaia versión que fai este home da canción de Bob Dylan, Is your
love in vain? Un tema fermoso adaptado por el mesmo. Unha marabilla. Como todo
o que nos vai deixando este músico apaixonado pola música. Apaixonado por
contar, cantar e emocionar.
ANTONIO
GARCÍA TEIJEIRO
