ANDEL DE NOVIDADES (10) Dous libros para o lectorado novo sobre Luísa Villalta, a quen se lle dedica o ano 2014 o Día das Letras Galegas

 

Estamos no “Ano Luísa Villalta” e temos que agradecer a Edicións Xerais de Galicia a publicación de dous libros sobre a autora homenaxeada este ano no Día das Letras Galegas.

Son dous volumes atraentes que nos achegan á vida e á obra da poeta e que están pensados para o lectorado novo.

É moi necesario que os lectores e lectoras de Galicia coñezan estas figuras literarias que tanto fixeron pola nosa cultura.

 

O primeiro deles, Luísa Villalta, melodía de palabras, (Col. Merlín) está escrito pola interesantísima escritora  María Canosa con ilustracións de Laura Romero. Ao longo de 78 páxinas, María Canosa converte nunha partitura os feitos máis sobresaíntes da poeta coruñesa falecida no ano 2004. 

Dende o Pentagrama inicial ata a Harmonía final, a escritora vai salientando aspectos fundamentais da vida de Luísa Villalta, así como o seu carácter, xogando coas notas musicales. E nós, coma lectores, desfrutamos da DOzura da poeta, do REservada que era, da MIlitancia e a aMIzade. Coñecemos a súa obra SÓLida, a súa Formación académica e sentimos o LAtexo e o SIlencio dunha muller que fundiu coma ninguén dúas paixóns: música e poesía.

Remata o libro cuns poemas extraídos de dous dos seus poemarios: Música reservada (1991) e En concreto (2004).

Interesantísima, tamén, a presentación audiovisual, por medio de código QR, onde María Canosa fala sobre Luísa Villalta.

 

 O segundo libro que nos chamou a atención leva por título Alma de violino. É un álbum precioso escrito por dúas mulleres sensibles e coñecedoras da vida de Villalta, Beatriz Maceda e Eli Ríos e ilustrado por Laura Suárez.

É este un traballo atractivo de achegamento á poeta para os pequenos e pequenas lectoras.

A través dunha personaxe, Alma, que sae dun violino, cóntase a historia que agroma á beira de Luísa Villalta: a das nosas palabras favoritas. Un enfoque orixinal que parte da frase inicial do libro: as palabras gardan as memorias de todos os tempos.

Así a rapazada coñecerá a paixón de Luísa pola música e que, co seu violino, nos levaba a calquera lugar onde voase a imaxinación.

 Cóntanos, así mesmo, a importancia das palabras na vida da poeta; esas palabras que ás veces parecen mesmo que andan soas polo mundo, pero que aparecen alí onde fan falta. Cando  escoita esas falas entende que están nelas as súas raíces. E sabemos da importancia de Galiza e os silencios escoitando a vida nos seus paseos pola Coruña.

Queda moi claro sempre o compromiso de Luísa co seu país e a súa rebelión contra a inxustiza, os conceptos de liberdade, da escrita, a cidade cos seus ruídos, palabras, accións pero sempre como lugar único e máxico.

 Unha historia fermosa, moi poética e moi directa ao tempo que permite que o lectorado se faga unha idea real da vida e da personalidade desta marabillosa muller.

Sen dúbida, coma no título anterior,un acerto das autoras o enfoque que se lles dá a estes libros.

Todo iso, ademais, complementado polas magníficas ilustracións de Laura Suárez, con moito colorido e moi vivaces que fan moi agradable o feito de pasar as páxinas, lelas e gozalas esteticamente.

LETRAS GALEGAS: "O camiño andado de Don Paco"

 

Francisco Fernández del Riego

      

 Aínda que os días das Letras Galegas teñen que ser todos os días do ano, non podo menos que salientar o acerto de dedicar a Francisco Fernández del Riego esta conmemoración. Don Paco, como se lle chamou agarimosamente, é unha das figuras sobranceiras da literatura galega. Avogado, ensaísta, narrador, cronista, articulista, activista da nosa cultura, impulsou unha chea de empresas culturais, vencellouse ao galeguismo dende os anos da República e participou das iniciativas co grupo Nós e co Seminario de Estudos Galegos.

      Desempeñou un papel decisivo na formación de Editorial Galaxia, da que foi director, e na andaina da revista Grial, da que foi codirector durante os seus cen primeiros números.

     Fernández del Riego foi un home que loitou por e para Galicia por riba de todo. A fundación de Galaxia resultou unha ardua aventura cultural e política (estivo no cárcere, foi perseguido polo franquismo e viviu intres moi duros na posguerra) protagonizda por un feixe de homes que, nos anos máis escuros da ditadura, loitaron pola pervivencia da identidade de Galicia.

Fundación da Editorial Galaxia

A vida intensísima se lemos a excelente biografía que escribiu Malores Villanueva, persoa moi próxima a el, Francisco Fernández del Riego, un loitador pola idea de Galicia, moitas veces vivida a límites insospeitados deixou pegada neste noso país tan necesitado de referencias socioculturais.

        A vida de Fernández del Riego, sempre foi alimentada dunha paixón e dunha fidelidade: Galicia e a súa cultura.

     

     Por certo, el foi quen propuxo á Academia Galega a celebración dun día especial de celebración da nosa lingua. Malia algún pequeño atranco, foi aceptada a proposta e cada 17 de maio estamos inmersos na festa da lingua e da cultura.

      Celebremos a súa obra. Valoremos a súa actitude incansable. Leamos os seus libros. É unha ledicia perderse polas súas páxinas.

 

Don Paco, co seu retrato detrás  (Foto de Alba Villar)

     E postos a recomendar -tarefa nada doada- eu recomendo a biografía do autor, escrita por Malores Villanueva, e Camiño andado, unha sorte de autobiografía e crónica dun tempo, dunha xeración e dunha esperanza, onde o autor asume asume a experiencia vivida para percorrer, desde a memoria, o camiño andado que vai desde o agromar da República e o pulo do galeguismo ata o labor cultural para reconstruír na clandestinidade aquel alento esvaecido. Dende a sublevación militar, que borrou o futuro, ata as posibilidades que abriu a chegada da democracia.

Un libro cálido e, á vez, claro e valente.

E se queremos unha pequena introdución no seu mundo, temos o magnífico achegamento, Francisco Fernández del Riego. Vida e obra dun obreiro do galeguismo, da man do prestixioso escritor e investigador literario, Ramón Nicolás.

 

Na parte final do limiar de Camiño andado, (Ó abrir o suco), podemos ler as seguintes palabras:

 “Con todo, non se atinxiron aínda os obxectivos que é necesario acadar. No marco do autogoberno, sen completar, hai hai que procurar o camiño do porvir. O que, axeitado ás características diferenciais da nacionalidade, permita o seu real progreso. Para iso debe tamén desterrarse o cultivo maniqueo da política, as prácticas de calquera caciquismo embafado. Nese empeño laboraron arreo  os intelectuais do galeguismo. Ofrecemos exemplo de xenerosidade, de desprendemento, de amor e servizo desinteresado á terra natal. Estabamos posuídos pola paixón. Eramos persoas que dedicamos as nosas vidas á defensa de Galicia e da verdade. Pero non nos valemos dun único vieiro para nos achegar a esa finalidade. Foron moitos os vieiros seguidos: o da literatura, da arte, da filosofía, da ciencia.”

Nada que engadir. Sigamos o seu exemplo.

 

                                                                                                                            Antonio García Teijeiro

 

VÍDEO DO RECITADO DE "NO XARDÍN DO POETA" , DE ANTONIO G.TEIJEIRO, NA VÉSPERA DO DÍA DAS LETRAS GALEGAS 2022

Francisco Castro, AGT, Elba Pedrosa, Inma L. Silva e Marcos Calveiro

A véspera do Día das Letras Galegas, dedicado ao galeguista Florencio Delgado Gurriarán, foi un día triste para todos os que amamos a literatura, porque coñecemos a dura noticia de que o escritor vigués Domingo Villar acababa de sufrir un infarto cerebral.

 

De aí que o acto L de Lírica. Micro aberto, que se celebrou na libraría do Corte Inglés en Vigo estivo marcado polo abatemento e certo desazo das e dos participantes no mesmo.

Tanto foi así que Francisco Castro, escritor e director da Editorial Galaxia, renunciou a ler un texto de seu para substituílo por un conto de Domingo Villar do seu libro Algúns contos completos, editado por esta editorial.

Francisco Castro le un texto de Domingo Villar

 

Inma López Silva leu outro conto do creador do inspector Leo Caldas, ademais dun seu poemario recén saído do prelo e galardoado co Premio de poesía “Eusebio Lorenzo Baleirón”.

En todos aniñaba a tristeza polo acontecido a un escritor moi lido e moi querido na cidade olívica.

Participaron no acto Pati Blanco, Elba Pedrosa, Xulia María, Marcos Calveiro e Miguel Ángel Alonso Diz, ademais de min e dos anteriormente citados.

Pati Blanco, F.Castro, AGT, Elba Pedrosa, Inma L. Silva e Marcos Calveiro

Para este evento, que en principio debía ser gozoso, eu escollín para este recital uns poemas de No xardín do poeta. O meu diálogo poético co grande escritor andaluz segue a emocioinarme e foi un enorme pracer poder dicilo en voz alta por primeira vez des que saíu o libro.

Editado por Edicións Xerais e ilustrado polo gran Víctor Rivas, este libro sempre será algo que terei ben preto para facer que os poemas voen sen ningunha clase de atrancos polo ceo da poesía.

 

Aquí embaixo está á vosa disposición, prezadas e prezados lectores deste noso blog-revista, o vídeo de dez minutos coa miña lectura poética. Que  sexa do voso agrado.