Descubrir poetas que non son de dominio público (enténdase a expresión) resulta un pracer enorme. Porque abre novos horizontes e enriquece a túa visión poética e a do cotián.
Iso pasoume co poeta arxentino Hugo Mujica (Bos Aires, 1942) que me
envolveu coa súa poesía espida, que tanto garda e que che permite perderte por
esa nudez tan intensa como propicia a pensar todo o que encerra cada verso.
A poesía de Mujica é un exercicio de
introspección, de deterse na velocidade da vida e de ir poñendo unha base ideal
para saber qué vén sendo a poesía.
O primeiro poema que eu lin deste gran
poeta levaba por título LO QUE EL BRAZO ABARCA, pertencente
ao poemario Noche abierta, editado por Pre-Textos.
Os seus versos din así: gotea el grifo / y algo de la piedra se va en el agua, / muere / como si fuese humana. / buscamos retener lo que en el otro / se va yendo, / lo que a veces se derrumba / pero es apenas la despedida / lo que el abrazo abarca.
Xa non puiden renunciar a
el. Logo virían Sed adentro, Casi
en silencio, Y siempre después el viento, Cuando todo calla (XIII
Premio Casa de América de Poesía Americana), ademais da recompilación nun volumen publicado por Vaso Roto, da súa
poesía entre os anos 1983 e 2011, Del crear y lo creado.
Nunca deixei de lelo. Converteuse nun
poeta ao que volvo con algunha frecuencia, porque Mujica non escribe só con
palabras, senón cuns silencios que transforman o lector. Posee o arxentino unha
“voz de seu”, rcoñecible e necesaria para quen bebeu alguna vez nos seus
poemas. Un poemas que abranguen moitas
facetas da vida, dende o que vai ficando esquecido ou escachado nesta vida insufrible
en moitos casos ata a necesidade de escoitar ese silencio que nos fala, que
moumea para que sexamos conscientes de caer no abismo da beleza e o misterio
cara ao que marchamos.
Publicado por Visor na súa elegante
colección “Palabra de Honor” en 2016, chega á miñas mans un libro máis deste
poeta, hoxe un dos meus favoritos, Barro desnudo.
E nel dou de novo co poeta que coñezo e
que me emociona. Volvo atopar esa nudez que tanto di e a disposición dos seus
versos dun xeito que non me é allea.
É o reflexo da súa rebeldía diante un mundo que lle resulta espantoso. Como di Luis García Montero, “a nudez poética de Mujica é a consecuencia de meditar a sede, renunciar ao desexo de querelo todo con ánimo de enganosa plenitude e asumir que para atopar un sentido abonda con aceptar a ferida que somos”.
VII
Inicio
de
otoño y brisa,
a orillas del río
un bote solitario,
una
soledad mecida.
Crear
no es ni un saber
ni una certeza,
suele ser un tal vez
y un presentir,
es la espera y la
intemperie,
y a veces,
solo a veces,
lo que la ausencia trae,
lo que ella inicia.
Hai moitos silencios na
poesía de Hugo Mujica. Como en toda poesía dos poetas máis grandes. Son
silencios que nos levan a sentir o que somos, o papel que desenvolvemos nesta
nosa sociedade, as nosas angurias, pero tamén as nosas esperanzas. Comprender
que, como seres humnaos, temos que abrirnos a un mundo ata que consigamos o
sentido, aceptando a nosa función nel.
Como di García Montero, Barro
desnudo, “consegue ese silencio
que é escoitana verdade de cada vida”.
Deberíamos
conocer la vida
como la conocen los niños:
jugando
con ella
su ronda,
o como las polillas
saben de la
llama:
dejando que le arda
en las alas.
ANTONIO GARCÍA
TEIJEIRO