CATAVENTO DE POEMAS INFANTÍS (LXVII) Mª Victoria Moreno (3)

                                 MARÍA VICTORIA MORENO (3) (1933-2005)

                             Conto en verso dividido en tres partes: O solpor, A noite e O Amencer

O SOLPOR

     

     No luscofusco de maio,

cando as faíscas da herba

ceden ao arrolo do vento,

quere durmir a pradería.

Aínda as flores presumidas

desafían as estrelas.

Rompen a cantar os grilos

e os ferreiriños golpean

con chíos de aceiro negro

a paz dourada e serena.

     

     Volve o gando para as chousas

e as campaíñas son queixa

polo sol, que vai dereito

camiño da fin da terra.

As sombras enchen as casas

e as nais prewparan a cea,

mais todos os nenos foxen

da música das tarteiras

porque a noitiña é fermosa

e presta disfrutar dela.

     

     O gato lambón e vago

os seus bigotes aquela

e os trasno da cadeliña

Mª Victoria Moreno

-Alma, bonita e pequena-,

aproveitando un descoido,

lisca da casa e comeza,

xunto aos nenos, o seu xogo,

mais ninguén repara nela…

  Cos seus ollos manseliños

mira docemente e prega

ser unha máis da cuadrilla

coma se fose unha nena.

Coas súas luviñas douradas

fai títeres e piruetas

e, á fin, arrédase triste

baixo a súa capiña negra.

O seu amor pola cadeliña

     

     Leva o seu rabiño a rastro,

leva gachas as orellas

e leva dentro do peito

unha doíña de pena,

tan quente coma unha bágoa

e tan donda coma a cera.

Camiña cara a ningures

Alma, a travesa cadela,

e vai coa calma do sol,

que nin para min ten présa.

-¿Qué buscas?- pregunta un moucho

que nese momento esperta.

-Volve á casa- di a voz rouca

dunha curuxa moi vella.

(Do libro ¿E haberá tirón de orellas?, editado por Galaxia. 2017)

DARDO POÉTICO (LIII) "A TENRURA DE MARÍA VICTORIA MORENO FEITA VERSO PARA OS MÁIS PEQUENOS"

Diáfanos, sutís, cheos de emotividade e de sinxeleza son estes tres contos en verso que María Victoria Moreno escribiu pensando na rapazada. Tres contos  de animais e nenos que aman os animais. Tres contos recollidos nun libro que Edicións Xerais publicou en 2005, ano da norte da escritora, que reeditou na colección Merlín o ano pasado e que leva por título Eu conto, ti cantas. Tres contos humorísticos, cheos de tenrura que son ¡Xa non teño medo!, Can branco, can negro e ¿Un cachiño de bica?

     

     María Victoria Moreno tiña unha vea poética moi evidente. As narracións de María Victoria  posúen ritmo poético e están ateigados da poesía da vida. Ela foi quen de darlle un ton poético a todo o que tocaba. Cando falaba, ben veces facía poesía. Cando escribía, tamén. Sabía perfectamente a necesidade da lírica na vida dos seres humanos que tanto amaba. E conxugaba a realidade co lirismo. Isto pódese comprobar nus versos coma estes:

Ilustración de Manuel Uhía

 Cando a nai mata as luces

nace un silencio

que é redondo e escuro,

mais non dá medo.

     Pertence esta estrofa ao primeiro dos contos do libro e nela xa lles está a dicir aos pequechos como se pode expresar poeticamente a noite, no momento que se apaga a luz para durmir.     Unhas estrofas moi ben artelladas e contadas con moito agarimo, que nos falan dese tema universal que é o medo á escuridade de tantos nenos e nenas durante un tempo.

     No segundo deles, Can branco, can negro, cóntanos e cántanos a realidade de dous cans, Nicolau e Correcamiños. Un, o primeiro, foi recibido por todos con festas e aloumiños. Era un can bonito, de moi boas maneiras. Un canciño moi feito / de capa brillante e negra. O segundo naceu na beiravía da estrada onde un home malo e feo / botara a cadela branca, / que levaba na barriga / seis cadeliños de nata.

     Dúas vidas, dúas situacións de partida. Pero, chegarían a coñecerse?

     

María Victoria Moreno

     

     No terceiro conto, ¿Un cachiño de bica?, María Victoria conta a historia, un conto ledo / coma os ollos dun can/ e a voz dun neno.. Nica era unha cadela e Iván un neno que andaban sempre xuntos e sempre ledos… Ai, Nica! Esa foi a cadela que máis acariñei nos anos da miña relación con María Victoria. Iván ofrece á cadela un cachiño de bica para que a probe e a Nica lambe/ mainamente o regalo / que máis lle sabe… Conta a historia a autora que se converte en contadora das andainas deses dous seres marabilloso. E faino nunha linguaxe delicada en verso.

     O conto remata así:

Mª Victoria cos meus fillos Antón e Noa

Se che gustou o conto

ben cho agradezo.

Quero mandarche un bico

máis un consello:

     fai como Iván

     busca o amor nos ollos

     doces dun can.

     Tres contos emotivos, ilustrados de xeito maxistral por Manuel Uhía, grande amigo da autora e o seu ilustrador favorito. Non é de estrañar pois Manuel Uhía é un dos ilustradores pioneiros da nosa LIX. As faces dos personaxes están dotadas dunha expresividade que te deixa abraiado, cunha tenrura e unha dose de humor verdadeiramente conseguidos.

     

Con Begoña, a súa filla, e Pedro Ferriol, o seu compañeiro nos últimos anos

     

     Para rematar, dicir que me emocionou a dedicatoria á súa filla Begoña, a quen adoraba María Victoria:

     Para Begoña, que chega á casa ao solpor e regálame todas as luces do día.

     Pura poesía de alguén que pasou toda a súa vida amando.

     

     

Manuel Uhía con Mª Victoria e Pedro Ferriol

     Un libro necesario que saíu á luz uns días antes de morrer unha das autoras que puxo as bases necesarias para que a LIX en lingua galega teña hoxe o brillo que ten.

     
     Leámolo en alto e gocemos coa súa maneira de facer felices aos demais.



                                                                                                                                         ANTONIO GARCÍA TEIJEIRO