A esta persoa
inquieta e dinámica coñecina persoalmente en Ponteareas co gallo da celebración
dos Xogos Florais da vila.
Manrique Fernández causoume unha
fonda impresión pola súa vitalidade cultural, polas súas ideas para facer da
literatura algo ben presente na sociedade e pola súa sensibilidade artística,
que é grande e variada.
Non hai moito tempo que Manrique deu ao
prelo na editorial Galaxia un libro de relatos que me emocionou, Os
anxos indecisos. Antes xa lera a novela publicada por Belagua
Edicións, Tres feridas.
A súa literatura converteuse para min en
“literatura amiga” e vexo o espírito deste autor nas dúas obras citadas. Enorme
autenticidade.
Como non ía estar en Versos e
aloumiños se a súa palabra posúe unha luz que nos fai mellores?
Aquí está, cun capítulo dunha das súas
novelas.
Desfrutádeo.
 |
| Manrique Fernández |
A luz da lúa chea
Manrique
Fernández
A noite. A noite é poderosa. É un soño
profundo, un misterio insondable, unha paréntese de negrura. A noite é o berce
das almas inquedas, o acubillo dos espíritos senlleiros; é cómplice dos amores
furtivos, acougo dos desenganados, agocho dos meditabundos.
A noite é un río de esperanza, a
promesa dun mencer, o devalo dos contratempos.
Na noite poden acontecer calquera tipo
de sucedidos, agardados ou sorprendentes, rutineiros ou inexplicables. E na
noite, eu son a raíña indiscutible. Dende o principio dos tempos, sentada no
meu trono de estrelas, nada do que facedes na noite escapa á miña observación.
¡Nada! Eu son quen vos trae os soños ou os pesadelos, quen vos impide durmir ou
espertar, quen vos guía na escuridade, quen tece as historias de medo e
arrepíos. Podedes chamarme Selene, se vos presta. Gústame ese nome.
O tempo non ten segredos para min.
Reino para vós dende que todo comezou. Dou voltas ao voso redor, espío os vosos
pensamentos, as vosas argalladas, as vosas promesas e as vosas traizóns. Cada
noite e en cada punto do planeta que teño aos meus pés. Agora mesmo, por
exemplo, vexo a Simón e Aurita na traseira da rectoral, onde tantas e tantas
veces se xuntan para falar das súas cousas, para mirar as estrelas e contar
historias. Para mirárense e contárense o un ao outro. Gústanme estes dous
rapaces.
¡Afastade, nubes ruíns, que non me
deixades albiscar aos mozos! ¡Liscade dunha vez! Así, veña. E agora, unha
raioliña de luz para eles por cortesía da súa vella amiga.
—Mira, Simón, por fin apareceu a lúa.
¡Que redonda está e que luz máis fermosa ten!
Grazas, Aurita. Xa sabía eu que che
había de gustar, moza melosiña.
—É certo. E está chea de todo, ¿viches?
Redondiña coma un queixo daqueles tan saborosos que facía a túa nai. E tal
semella que lle metesen dentro un quinqué xigante do moito que aluma.
—¡Ha, ha, ha! Mellor. Así podo verche a
cara.
—¡Cala, lingoreteira! ¡Coma se non ma
tiveses visto ben veces!
Iso é certo. Estades toliños un polo
outro, non hai máis que vervos xuntos. Ti bebes dos seus ollos verdemar e ela
adoece polas túas historias. ¿Por que non lle contas unha? A noite gardará as
túas palabras e protexerá o voso segredo.
A min tamén me presta atender a esas
lendas tan fermosas. Escoiteinas todas centos de veces ao longo dos anos. E
moitísimas máis que os homes fostes esquecendo polo camiño. Pero tedes a teima
de trocar o que vos dixeron a vós cada vez que a relatades, por iso sempre son
novas para min. ¡Veña, contalle unha!
—Aurita, ¿sabes o conto do druída que
habitaba no castro? ¿Conteicho algunha vez?
—Coido que non. Estou desexando
escoitalo. ¡Cóntamo, anda!
—Ben, pero é unha historia arrepiante.
—¡Son as que máis me gustan! Non te
fagas de rogar, veña.
—Vale. Pois aconteceu fai moito, no
castro que hai no alto do monte, o que chaman Castro de Valmaior.
—Ben o coñezo, non está lonxe da miña
casa.
—Disque no tempo no que os animais
falaban, estaba habitado por unha tribo das que chaman celtas, e que alí había
un vello druída, que seica eran unha especie xuíces e conselleiros do clan,
pero tamén sacerdotes, medio meigos ou algo así.
—Xa sei o que son os druídas. Falaban
cos seus deuses, creaban apócemas misturando herbas e eran capaces de facer
cousas que a nós nos parecen imposibles.
—Exacto. Pois segundo se conta, este
druída era un dos máis poderosos de toda a bisbarra e as súas proezas chegaban
a cada curruncho do país sementando admiración en todos os que as escoitaban.
Había quen dicía que tiña tratos con espíritos malignos, diaños, trasnos e
seres desa ralea. Tiña un nome moi raro que nunca consigo recordar.
—¿Que máis ten como se chamase? Ti
segue co relato.
Lémbroo ben. Chamábanlle Olónico. Era
un home nobre e baril, alto coma un carballo e forte coma un penedo. Tiña unha
longa melena avermellada e cando o sol lle daba de cheo mesmo semellaba ter
lume na testa. Eu isto non o puiden verificar por razóns que a ninguén se lle
escapan, pero tal fama chegou a min. Foi o druída máis importante do seu tempo
e de todos os que viñeron despois; ninguén acadou nunca tanta sabedoría coma
el.
—Ao parecer, vivía cunha muller
misteriosa: nunca se soubo de onde viñera. Un día apareceu no poboado
preguntando polo druída e dende ese intre ficou a vivir con el. Era a súa
concubina. Na aldea dicían que descendía dunha saga de raíñas feiticeiras que
dominaban a maxia, os encantamentos e os feitizos; unha meiga pouco menos
poderosa ca o noso druída. Desta si que lembro o nome: chamábase Morgana.
¡Morgana! ¡Triste Morgana, filla dos
mares e das mareas! Tamén de ti me lembro... ¡Como esquecer aquel sorriso
garatuxeiro, aquela ollada esquiva e fuxidía, aquel carácter impetuoso e
afoutado! ¡Ah, a vella Morgana!
—Entre os dous acadaban todo tipo de
proezas, protexían coa súa sabedoría ás xentes do poboado e favorecían as
colleitas e as batallas.
Certo: nunca houbo castro máis
protexido ca aquel nin máis envexado polos clans da bisbarra.
—Pois ben, contan que unha tribo veciña
quixo someter aos seus habitantes. Ao amparo da escuridade da noite e coa
sorpresa como estandarte, aquela tribo atacou o castro de Valmaior e derrubaron
parte do valado para poder penetrar na praza.
Lembro perfectamente o suceso, amigo
Simón. Foi un ataque brutal e houbo mortos a esgalla. O sangue vertido
enchoupou a terra... Pero non quero interromper máis o teu relato. Continúa.
—Pois parece ser que durante a loita,
querendo ou sen querer, as tropas atacantes tronzáronlle a vida a Morgana. Ela
sabía pelexar coma un home e enfrontouse a eles coa espada na man ao pé do
valado, pero fíxoo con tan mala fortuna que recibeu unha ferida no peito que
lle provocou a morte. O druída tíñaa nos brazos cando se lle foi a alma e din
que chorou e chorou ata anegar toda a estancia, pero supoño que iso será unha
esaxeración.
—¡Home! ¡Digo eu! Pero se así foi como
cho contaron por algo será.
—Así xustamente. Mesmo hai quen pensa
que o regato de Vintel naceu naquel intre pola acumulación das bágoas do druída
e que por iso as súas augas saben a tristura.
—¿A tristura? ¡Pois a min sábenme ben!
Ao baixar do monte pasa ao pé da casa; teño bebido moito del e nunca lle notei
nada raro. É unha auga algo recia, pero baixa fresquiña e é saborosa. Pero iso
é igual. ¿Que pasou despois?
—O druída toleou coa carraxe de ver o
corpo morto da súa amada e xurou vinganza. Saíu ao pé do muro con Morgana nos
brazos e a súa figura sobranceira abondou para deter o combate. Os loitadores
sentiron a necesidade de deixar de pelexar para admirar a impoñente silueta
daquel home que tiña lapas de ira nos ollos. Un berro atronou o aire e todos
sentiron como a terra se remexía baixo os pés e o vento comezaba a asubiar unha
cantiga taciturna, morriñenta. As nubes arremuiñáronse sobre o poboado e tamén
choraron a pena do home, choraron como nunca choraran na memoria dos máis
vellos.
—¡Xa é chover!
—Entón, o druída falou. E dirixíndose
aos atacantes, cuspiu maldicións que fixeron estarrecer aos máis arroutados:
«¡Malnacidos! ¡Fillos de todas as serpes! Arratrarédesvos polo chan coma os
réptiles que sodes e viviredes eternamente nesa condición lamentando o voso
acto, sen paz para as vosas almas mentras o mundo sexa mundo.»
—¡Dá arrepío!
—Cala, non interrompas, que chegamos á
parte máis importante. Porque xusto nese intre, segundo contan, unha néboa
mesta comezou a espallarse sobre o poboado e todos e cada un dos guerreiros
atacantes caeron ao chan, coas mans pegadas ao corpo e as pernas estricadas, e
comezaron a reptar sen se poder erguer e sen ser capaces de dicir unha soa
palabra; dos seus beizos só saía un asubío agudo coma o das serpes.
¡Ha, ha, ha! Canta imaxinación tedes aí
abaixo, e que fermosas historias facedes con ela.
—Seica ese é o motivo polo que a xente
da aldea lle ten tanto medo ás cóbregas que aparecen nos bosques e nas leiras:
cren que aínda poden ser algunha daquelas almas en pena.
—Tiñas razón, é arrepiante. Pobres
guerreiros.
—¿Gustouche?
—Moito, Simón. Pero danme un pouco de
pena eses homes, arrastrándose polo chan eternamente.
—Téñeno ben merecido, ¿non si?
—É moito castigo. ¡Eternamente!
—¡Boh! Só son historias, non lles fagas
moito caso.
—O druída estaba moi enrabexado, nótase
que amaba con forza a Morgana. ¿Ti cres que pode existir un amor tan forte como
para facer algo así, Simón?
—¡Por suposto! ¿Quen o dubida? Cando un
ama de verdade é capaz de calquera cousa. Mesmo de dar a vida pola persoa
amada, por disfrutar un só intre do seu amor. O amor é a arma máis poderosa do
universo todo.
Moi ben, Simón, así se fala. Se algo
aprendín observándovos dende que comezástedes a descolgarvos dás árbores é que
o que acabas de dicir é a maior de todas as verdades. E coido que Aurita, polos
ollos que che está a poñer, pensa igual ca min. Esta moza é moita moza.
—Simón..., dame un bico.
—¡Aurita!
—¡Simón!
Vaia, parece que eu aquí xa non pinto
nada. Deixemos que a natureza siga o seu curso. ¡Nubeiros, volvede aquí! Tapade
o que vai acontecer aí abaixo. E pechade os ollos, non sexades curiosos. ¡Veña!
¡Apurade!
—Mira, Aurita, a lúa escondeuse tras
das nubes.
—Non importa. Xa que non che podo mirar
aos ollos, apalpareite...
Por se queredes coñecelo mellor
Manrique Fernández
(Sistallo – Cospeito – Lugo. 1965)
Son licenciado en Xornalismo pola Universidade
Complutense de Madrid. Traballei en Galicia en distintos medios de
comunicación, tanto en prensa escrita como en radio, televisión e medios dixitais,
en distintos cargos e con diferentes responsabilidades. Entre 2002 e 2017
exercín de director-xerente da Fundación Rogelio Groba. Na actualidade colaboro
co Concello de Ponteareas na organización de actividades culturais, como o
ciclo “Venres D_letras”, do que son coordinador dende o
seu nacemento.
Froito da colaboración co compositor Rogelio Groba
naceron diversos traballos, como a súa biografía autorizada,“Meditacións en branco e negro” (Xerais, 2000); o
libro de conversas “Diabolus in musica” (Galaxia,
2011). Tamén xurdiron outras colaboracións como letrista de
algunhas das súas composicións: as óperas “Floralba” e “Pedro Madruga. O noso Rei”, unha ópera infantil
(adaptación do conto de Charles Perrault “O gato con botas”, en
galego e en castelán), a cantata “Corpus en Ponteareas”,
o réquiem “Samaín. Réquiem galego”, e
varias cancións.
O libreto da ópera “Floralba” e
máis un poema longo que a inspirou, foron recollidos nun volume co mesmo título
(Egasur, 1999); pouco máis tarde publiquei tamén o libro “Ponteareas máxica. Mitos, ritos e lendas” (Asociación
de Comerciantes de Ponteareas, 2002), no que se recolle o devandito poema e
máis outras sete lendas populares desta vila narradas en verso.
Ademais publiquei a colección de relatos “Crónicas de Embora” (Toxosoutos, 2014), a
novela “Tres feridas” (Belagua, 2015), a obra de teatro
infantil “Hermes, aprendiz de mago” (Galaxia, 2017), e o
libro de relatos “Os anxos indecisos” (Galaxia,
2019).
 |
| Presentando en Ponteareas "Venres D Letras", unha das moitas actividades de Manrique. |
