REMUÍÑO DE LIBROS (52) "As peripecias de Estravaganzza Pérez", de Ledicia Costas

TÍTULO: As peripecias de Extravaganzza Pérez.

AUTORA: Ledicia Costas.

ILUSTRACIÓNS: Óscar Villán.

EDITORIAL: Xerais. Colección: Sopa de libros.

     As peripecias de Extravaganzza Pérez  nace  coma encarga para o Salón do Libro Infantil de Pontevedra no ano 2016 baixo o lema”Canta bichería”.Será dous anos despois cando chegue ás librerías da man da editorial Xerais e na colección Sopa de libros.

     A súa autora, Ledicia Costas, unha das voces máis sobresaíntes dentro do noso panorama literario infanto-xuvenil, que atesoura varios dos premios máis destacados neste eido( Merlín, Premio Nacional de Literatura Infantil e Xuvenil, Jules Verne, Lazarillo) achégalles aos lectores, a partir de dez anos, esta historia que vai emocionar tanto a grandes coma a pequenos porque está constituída polos elementos básicos para engaiolar: aventura, emoción, tenrura, agarimo e respecto polo medio natural, onde todo un elenco de animais vai desfilar ao longo das súas páxinas, amosándonos o seu lado máis humano.

 

Ledicia Costas. (Foto de Eugenio Álvarez)

     Estravaganzza é a súa protagonista e todo un mundo desbordante creativo da autora aparece focalizado nesta nena de 11 anos, nada común e coa curiosidade e o amor cara aos animais coma bandeira de presentación.

 A trama comeza cando os seus pais, dous biólogos de fama e extravagantes, deciden marchar en busca de novas especies, pero en realidade, aínda que a súa filla non o saiba, é para algo máis importante. Antes de emprender a súa viaxe danlle instrucións á súa filla do que ten que facer en caso de non ter noticias deles durante dúas semanas. Para iso entréganlle unha pequena chave dourada e mais unha caixa de cartón que abrirá no caso de non saber deles.

 

Ledicia firmando nun centro escolar. (Foto de Trotaauga)

     

     A aparición dos obxectos máxicos, as aventuras que vai vivir en cada viaxe, a desaparición dos pais e as diferentes probas polas que pasará vencendo o medo, danlle ese ambiente de misterio e tensión que vén adubado pola riqueza léxica, a simboloxía das cores, o xogo de palabras e unha pátina constante de humor intelixente, que fai que o lector axiña se identifique coa súa especial protagonista e teña constancia da importancia e o valor da xenerosidade para crear un mundo máis equitativo, sen prexuízos e onde todos colaboremos para manter a natureza humana, vexetal e animal en harmonía.

     As expresivas ilustracións de Óscar Villán danlles vida a Extravaganzza e ao seu mundo totalmente acorde co ton textual.

                                                                                                                 ALBA PIÑEIRO

CATAVENTO DE POEMAS INFANTÍS (LXX) "Los versos del Hablamueble", de Rosa Díaz

                                                 ROSA  DÍAZ  (Sevilla, 1946)

LA CUNA

¿Cómo se hizo la Cuna,

Rosa Díaz

qué primavera

ha mecido la rama

de su madera?

Que no me explico

con qué pájaro sueña

el niño chico.

¿Qué corazón del bosque,

qué circunstancia

hizo tierna la hoja,

flor la baranda?

¿Qué sol, qué enero,

qué mano, qué herramienta,

qué carpintero?

EL ESPEJO

Cuando me pongo enfrente,

caigo en su trampa

porque aunque quedo afuera,

sé que me zampa.

No es un delirio,

pero llego a mi otro

cuando me miro.

LA PLANCHA

No le gustan las arrugas,

Ilustración de Luis de Horna

y aunque es una “enchufada”,

con el pellejo caliente

no hay quien le diga “planchada”;

que va siempre “echando humo”

y llega y “se tira en plancha”.

Ella ni es tibia ni fría

que así no sirve de nada.

LA SILLA

A cuatro patas,

muy estiradas,

pero te sientas

y no se enfadan.

 

Van al colegio

y a los estadios,

a las tabernas

y a los teatros.

Isabelina

o victoriana,

minimalista o reina Ana.

Y aunque les duela

los carpinteros

la diseñaron

para el trasero.

(Do libro Los versos del Hablamueble, editado por Anaya, 2011)

ESCAPARATE POÉTICO (CXVIII) Eduardo Estévez

                                 EDUARDO ESTÉVEZ  (Buenos Aires, 1969)

déitaste

e pídesme que che lea alto

pero logo quedas durmida

e a min pónseme seca a voz

polo eco

e penso que ninguna historia

está tan ben contada como a noite

Eduardo Estévez

pérdome a ollar

o bosque que nos agasallou estevo

e médranme escuros

sendeiros polos que respiro

o seu aire limpo e húmido e verde

a casa que vimos no cine

conservaba nos recantos

unha pátina

da memoria dos obxectos

a nosa casa

contén nos muros

o instante

porque as cousas pouco pasan

permanecen en nós

 

escribo un poema

que fala de min

por suxeitar o presente

para evitar que fuxa ou

cando menos

para deixar constancia de que foi

o futuro está oculto

é un lugar de paso

como o reflexo das árbores

na auga do estanque

calquera casa pode ser

outro país

pero a patria non é

unha terra vivida

senón calquera lugar imaxinado

polas reviravoltas da memoria

dentro

cada un ocupa o seu ritmo

unha postal harmónica

o libro de instrucións da calma

 

podería ser parte dun relato de suspense

e estariamos á espreita

de calquera sinal do desastre

ou unha escena costumista

en que a repetición é só

unha forma amable de covardía

pero somos simplemente nós

na serenidade de sabernos

a salvo en cada verso

(Do libro nós-dentro, editado pola editorial Galaxia.2018)

PAPEIS RECOBRADOS (16): "Deume por pensar"

   Fotografía de Anxo Cabada


 Os que me seguen, dende hai ben tempo, saben da miña teima para acadar 

que a literatura estea presente nas vidas dos pequenos e pequenas nas aulas, 

nas bibliotecas e nos fogares.

     

     E se falo de achegamentos, non podo deixar de facer fincapé na figura indispensable das mediadoras e mediadores. A rapazada precisa deles e delas para atopar o camiño do pracer, non sempre doado de sentir, que a lectura nos dá. Sen eles/as todo será máis difícil e demasiadas persoas non gozarán do gusto que producen as boas lecturas.

     

     E non digo nada se de poesía falamos. Aí todo resulta máis complicado e a necesidade da mediación faise imprescindible.

     Por iso, recupero nesta sección de Papeis recobrados un artigo escrito para A Nosa Terra, hai xa un tempo, pero que non perdeu actualidade, porque queda moito traballo que facer.

     

Que vos guste.

                                             DEUME POR PENSAR

                                                                                                  
                                                                                                      Antonio García Teijeiro

Tras ler o magnífico achegamento de Fran Alonso á vida e á obra de Novoneyra (Ed.Xerais), Folerpas de Novoneyra. Biografía e antoloxía. deume por pensar de novo nos mediadores, esas persoas imprescindibles para que a lectura teña presenza nas aulas.

     

     Recibo cartas agarimosas de docentes e alumnos/as que desenvolven proxectos admirables na escola. Anímanme.

     

     
     Entón, lembro aqueles que aínda non deron o paso. E pensando neles encantaríame que cresen de verdade na importancia de que os cativos lean. Que coñezan os seus alumnos, que conten en voz alta, que inicien libros para que os pequechos sintan o comechón do narrado, busquen con ilusión o libro e rematen eles a súa lectura. Que a biblioteca sexa un lugar máxico e non unha habitación sen vida.

    

      Pero é importante que os mediadores suban un chanzo máis. Que lean por pracer sen pensar nos alumnos. Que o fagan por necesidade persoal. E fágome preguntas que son desexos. E se o mediador destinase  cada día un tempo para ler? E se se convertese nunha persoa que precisa dunha novela, dun poemario, dun libro de ensaio ou de teatro, dun diario interesante para respirar mellor? E se visitase con certa asiduidade algunha libraría e fixese dela un punto de encontro cos amigos entre tantos títulos que o convocan dun xeito irresistible dende os andeis? E se fose quen de abrir un oco literario entre o deporte, a televisión, internet, o cine e as conversas coa xente máis próxima? E se se decatase de que sen libros os seres humanos estamos un pouco orfos?

     Podería seguir pero prefiro calar a boca. Coido que son máis devezos que preguntas. Así que fuxo de Dylan e espero que as respostas non estean soprando unicamente no vento. Necesitámolas ben preto.

ESCAPARATE POÉTICO (CXVII) Baldo Ramos

                                       BALDO  RAMOS  (Celanova, 1971)

meu querido fillo

                            escríboche

dende o interior do esquenzo

aquí as palabras serven de pouco

Baldo Ramos

e cando as pronuncio

non hai ninguén que responda

                                                 desoutro lado

    A auga descende por unha canle estreita. Nos tímpanos da

tarde resoan as voces que arrouparon o desafiuzamento. Acó-

llenos a luz como un conto sen lección. Agocharse é agrandar

a ferida. Desaparecer sen deixar pegada.

escríboche

para que entendas a impotencia dun pai

que xa non te recoñece

                                    tanto tempo compartido

para que nada poida conter esta amnesia

edificada pedra a pedra

dende o baleiro de terte amado

   

    Os fíos percorrían todo o corredor. Desfacían a madeixa de

luz que viña do centro da furia. As mans non podían seguir o

curso do desaugadoiro. Baixo as pálpebras, un círculo de

medo e de marmelo. Quizais unha espiral. Abrir os ollos de-

volvíanos a nosa nai.

de súpeto

                o tempo pesou como unha culpa

lonxe da luz

unas maus sucadas polo silencio

e un amor incondicional buscaban a miña caluga

bebían as estacións o xarope dos encontros

como lecturas aprazadas

como historias que concluían sempre

no centro da fecundidade

nos lindes dunha dor que xa só

                                                         che impedirá sufrir

  

   

     Escríboche desde dentro. Desde onde apenas podes oírme.

Se me esforzo, podo fixar a ollada na túa perda e dicir que

aínda é pronto. Que podería ser abondo con pespuntar as liñas

das nosas mans para sentirme máis unida a ti. Pregada ou su-

perposta. Limitada polo teu desexo de habitar o esquecemen-

to sen chegar a caer. Sen chegar a espertar do pesadelo de ser

eu mesma.

Xosé Mª Álvarez Cáccamo, na presentación do poemario en Vigo.

onde a transparencia amarga

onde a última páxina non nos desvela o final

onde a morte sacia a sede de fecundidade

as sabas da tarde protéxennos da canícula

                                    mentres oímos dende o areal

as atraccións de feira

libros que deshabitamos despois de todo

voces que traizoan o debuxo da inocencia

recoñecerse

borrar os accesos

desandar o amor que nos afastou

   

    

     Atravesaban as andoriñas o aire que fervía a baño de

maría. No fondo do teu cerebro, a realidade era un pretexto

para abandonar. As túas mans escondían o bosque. O teu co-

razón era un apeadoiro de trens sen destino.

(Do libro Cartas dende o esquenzo, editado pola Editorial Galaxia, 2018)