Estou en Martin, Tennessee, un lugar apracible, cun verde que acariña, coas casas tipicamente americanas que lle dan un aspecto fermosamente uniforme. Gozo cos voos en círculo da nosa anduriña, sorprendente, tenra e preciosa. Non vivo de costas—non podería—á lectura e á música.
O meu fillo Antón, no Spotify, cumpre os meus desexos dylanianos. Teño ganas de escoitar o álbum Slow Train Coming. Pídollo e saboréoo porque é magnífico. Abuso da súa xenerosidade e solicito Oh Mercy! Magnífico tamén. Xa sen dicirlle nada, Antón pon ao aire Infidels e constato que ten cancións excelentes. Agora estou a escoitar Street Legal. Encántame. Acabo de pousar sobre a mesa onde xoga a nosa anduriña o libro de Fran P. Lorenzo, Cabalos e lobos, gañador do Premio Blanco Amor 2014, editado por Xerais. Remateino. Gustoume moito. Primeira novela dun autor que me engaiolou con esa maneira directa de narrar, coa cidade de Vigo ao fondo, e capaz de artellar unha historia de loita individual na que os seus protagonistas procuran os soños, a razón que os permite vivir e superar conflitos. Magnífica estrutura e unha prosa limpa que produce un gran pracer cando a les.
Teño aberto, ademais, un libro ben interesante, por certo. Trátase dunha antoloxía de poesía en castelán editada por Visor: El canon abierto. Última poesía en español, cun estudo excelente de Remedios Sánchez García, da Universidade de Granada. Un libro que parte dun proxecto de investigación literaria no que colaboran institucións de diferentes países e que ten como obxectivo coñecer as voces máis representativas da última poesía en lingua española. Críticos e investigadores seleccionaron poetas, homes e mulleres nacidos a partir de 1970 con obra publicada e que escriban en español. Interesante panorama que nos permite ler escritores/as de España, República Dominicana, O Salvador, Perú, Colombia, México, Costa Rica, Arxentina, Chile, Bolivia, Ecuador ou Panamá. Un balcón aberto á poesía última de persoas que xa están a aportar moita calidade á literatura española e hispanoamericana de hoxe en día. Vou rematando esta postal. Soa Bob Dylan cantando "Señor (Tales of Yankee Power)". Eu poño punto e final cuns versos do poema "Un murmullo", de Daniel Rodríguez Moya (Granada, 1976), mentres a nosa anduriña, dende os brazos da súa nai, dinos good night! (...) Alguien cree que hay silencio justo antes, del disparo de gracia en un fusilamiento
Daniel Rodríguez Moya
(Foto: José Domingo)
pero el eco devuelve repetidas las últimas plegarias de los ejecutados. Siempre ha habido un murmullo envolviéndolo todo, un ruido permanente. Más que el miedo al silencio el temor es a oír, las cosas que se dicen en voz baja.
ESCURA IMPACIENCIA (Pequena triloxía da incerteza) I Esperas que cheguen a través dun cansazo incubado por miserias e parasitos. Inútil agardar por algo deseñado / destruído por aqueles que adoitan ofrecer aos demais as humidades que se encistan na inxustiza. II Non souben endexamais por que algúns inquilinos da miña vida chegaron a ocupar tantas estancias de meu. Moitos deles xa non están (mais aínda quedan algúns) e marcharon laiándose do frío pegado nas paredes. Non podo crer que os seus argumentos se acheguen máis ao cinismo que á xenerosidade con que foron recibidos. Portón de vida, brazos cansos de apertar corpos con rostros de pedra, nacidos na lama máis escura dos camiños. III Curvas húmidas
Fotos: Susi F.D.
que deterioraron milleiros de horas, días e noites, dunha existencia que foi perdendo pouco a pouco a súa caligrafía. Os símbolos ficaron desfigurados e non quedou outra que remover os prantos silandeiros da nenez.
dulce anduriña, por horizontes de tinta china y por las playas de arena fina. Por los desiertos, por las salinas y busca nubes en las colinas. Ah, vuela, vuela, dulce anduriña, por las tormentas por la neblina y traza risas de ámbar y harina.
Vuela muy alto por la calima, por los senderos y las encinas. Ah, vuela, vuela, dulce anduriña, por las cascadas, por las vitrinas
y por los besos de muselina. Entre las rosas y sus espinas. Y por los versos entre sus rimas. Ah, vuela, vuela, dulce anduriña.
É un dos grandes
escritores da LIX galega. Xoán Babarro
González reúne todo aquilo que nós lles esiximos aos autores: honestidade,
amor polo universo infantil, orixinalidade, respecto polo lector ou lectora,
esforzo, palabra sincera e calidade literaria.
Todo isto e moito máis, podemos atopalo na
ampla obra de Xoán Babarro. Unha obra modélica con forte presenza da literatura
popular, os mitos, a musicalidade poética. Unha obra que toca os diversos eidos
literarios: narrativa, teatro, poesía, ensaio. Unha obra premiada en diversos
certames e valorada positivamente por todos os que amamos o valor da palabra e
cremos fondamente nela.
Xa lle dedicamos unha entrada na sección A luz das palabras, polo que non imos
insistir nos detalles da súa traxectoria, porén, permitídenos que tomemos unhas
fermosas palabras tiradas do seu último libro, As máscaras do profesor Robindra (Galaxia. 2015), que, escritas por
el mesmo, o definen con humor e fantasía:
“Xoán Babarro naceu un día en que o
dragón Samamede cubría a súa crista cunha capa branca e vía como nas augas dea
Limia paseaban, por entre os veos da brétema, o rei Arturo e a raíña Xenebra.
Ao lado do dragón foi aprendendo os nomes da terra e descubrindo os seus
feitizos. Xa de maior, coñeceu os bardos e os magos das palabras e, con eles,
viaxou polas mil e una rutas do mapa”.
En Versos e aloumiños estamos moi
felices de ofrecer aos nosos lectores e lectoras textos da calidade de autores
como Xoán.
Desta volta,
trátase duns poemas (haikus) da obra gañadora en 2013 do XIII Certame de Poesía “Anduriña Voandeira” da Irmandade de Centros
Galegos de Euskadi.
Son fermosos, brillan por si mesmos. Son pura imaxe. Unha marabilla. Un luxo.
Vino unha vez máis. Gocei unha vez máis.
Vibrei unha vez máis.
Bob Dylan
deu en Madrid un concerto primoroso. Se tivese que definilo cun adxectivo, ese
sería elegante.
Ao longo de dúas horas e cuarto (cun
descanso de vinte minutos), Bob Dylan demostrou que segue a ser o artista
musical por excelencia aos 74 anos de idade. Non hai ninguén coma el no
universo musical.
Sobrio, acompañado por unha banda
magnífica, foi elevando á categoría de arte cancións coñecidas e outras non
tanto. Coa súa levita beixe, o seu típico sombreiro claro e agochado na penumbra, Dylan creou un ambiente de intensidade vocal chea de maxia.
Bob Dylan arrisca en cada un dos concertos
(cen cada ano, máis ou menos) desa Never ending tour. Os seus músicos
coñecen perfectamente os desexos do xenio de Duluth e soan limpos, brillantes,
sabendo en cada momento o que deben facer. Dylan non tocou, como xa vén sendo
habitual, a guitarra nin o teclado. Pero diante dun piano de cola e , sobre
todo, coa harmónica conseguiu momentos excelsos.
Así é Bob Dylan. Esíxese e esixe os seus
admiradores. Non está disposto a aburrirse cantando as cancións de hai corenta
anos do mesmo xeito. Non baixa o nivel. Coa súa voz cavernosa acada pasaxes
dunha fermosura difícil de alcanzar polo resto dos cantantes. Dylan, a
diferenza dos que non o escoitan habitualmente, non engana a ninguén. O Bob
Dylan de hoxe é un artista diferente que foxe das multitudes, que consegue un
intimismo profundo que me encanta.
Entrada do concerto
Por que hai que brincar, berrar e lanzar
proclamas cando actúa? Quen se sente estafado é que non sabe polas rutas polas
que transita o vello Bob e cal é a súa liña dende hai ben tempo. Agradecín
estar sentado no Barclaycard Center (vaia
nome ao Pazo dos Deportes!) escoitando a música, as palabras que vomitaba con
forza, as chiscadelas musicais que non faltan en ningunha actuación; gocei coa
brillantez dos músicos, co escenario medio en tebras, coa iluminación axeitada
para un concerto no que houbo de todo: country, blues, momentos case
jazzísticos, swing, folk e rock.
Bob Dylan é unha lenda e, xaora, un enigma
que, moi a miúdo, sorprende e emociona. Quen non comprenda isto, que escoite os
seus discos e todo arranxado. Inútil resulta andar con andrómenas que non teñen
ningunha razón de peso.
Repito que gocei coas cancións dos seus
álbums Tempest (principlamente)
e Through
life together, coas dúas cancións de Shadows in the night e coa interpretación sublime de Simple
twist of fate baixo o influxo da
harmónica e, mesmo, cos bises: marabillosos ese Blownin´ in the wind ao piano, case descoñecido, e un penetrante Love
sick.
Non esaxero se digo que este de Madrid foi
para min un dos mellores concertos do Bob Dylan actual. Velo tan enxoito, tan
pouca cousa e comprobar como enche o escenario resulta fascinante.
No descanso da actuación do vello Bob.
Non o podo evitar. Nin quero.
Esa caixa de sorpresas que é Bob Dylan
sempre estará ben preto das miñas inquedanzas. Non me importa que sexa arisco,
nin que non dea unha palabra ao público, nin que ande con floreos demagóxicos.
O que si me importa é que cante, que revolucione os seus propios temas, que
faga da música arte (que é o que ten que ser), que cante sen tempos perdidos.
En definitiva, que siga a ser ese artista que leva a música nas veas e que
percorre medio mundo porque ten necesidade de cantar. Por diñeiro non o fai.
Ten ingresos varios e inxentes para viviren el e os seus durante anos e anos
sen necesidade de saír á estrada mes tras mes.
Con Susi e Antón.
Bob Dylan leva significando para min
moito. E, curiosamente, continúa sen perder nada da influencia que deitou un
día sobre a miña persoa.
Estas son as cancións que soaron en Madrid
e eses son os músicos que forman unha banda xenial.
CANCIÓNS
QUE BOB DYLAN INTERPRETOU
Setlist
Things Have Changed She Belongs to Me Beyond Here Lies Nothin’ Workingman’s Blues #2 Duquesne Whistle Waiting for You Pay in Blood Tangled Up in Blue Full Moon and Empty Arms
DESCANSO
High Water (For Charley Patton) Simple Twist of Fate Early Roman Kings Forgetful Heart Spirit on the Water Scarlet Town Soon After Midnight Long and Wasted Years Autumn Leaves —— (Bises)
Blowin’ in the Wind Love Sick
BANDA:
Kimball, Sexton, Garnier, Dylan, Recile (tapado) e Herron.
Bob
Dylan – piano, harp
Tony Garnier – bass
George Recile – drums
Stu Kimball – rhythm guitar, maracas
Charlie Sexton on lead guitar Donnie Herron – banjo, electric mand
Los Lobos
Non quero rematar estas liñas sen
salientar a marabillosa hora de boa música que ofreceron Los Lobos que actuaron
de 20.00a21.00. Esta banda liderada por David Hidalgo
deu unha lección de música de alto nivel, con ese estilo tan variado no que
predomina a música anglosaxona, pero como fillos de inmigrantes mexicanos,
levan no seu repertorio unha variedade de estilo que os fai moi sólidos. Con
influencias moi claras do rock, do tex-mex, do folk, sons caribeños, música
tradicional de México, rhythm & blues, boleros ou norteños etc. posúen un repertorio rico, pouco usual e dunha
calidade incuestionable. Un referente da mestizaxe musical de primeira liña.
Estiveron moi atinados nas cancións
escollidas, pero os momentos álxidos conseguíronos coa interpretación de La
bamba e Volver, volver.
Un complemento ideal para unha noite soberbia.
E agora, aínda que a imaxe é deficiente, podedes ver-escoitar un dos bises de Bob Dylan no concerto: Love Sick. Ademais, unha magnífica versión do tema Early Roman Kings do seu álbum Tempest, tamén no concerto de Madrid.