Estaba sentado nun
banco de pedra ollando o mar.
Fixábame nas ondas.
Semellaban durmidas. As gaivotas pairaban cortando un ceo azul manchado por
algunha nube caprichosa.
Pero o mar roncaba. Ou,
alomenos, iso parecíame a min. Un ruído xordo detonaba no aire. Non sei se os
paseantes que por alí andaban decatábanse do feito. Mais eu estaba seguro. Si,
o mar roncaba.
Estiven naquel banco
ben de tempo. Eu lía poemas de Rafael Alberti,
que consegue enfeitizarme cos seus poemas mariños:
El
mar. La mar.
 |
| Rafael Alberti |
El
mar. ¡Sólo la mar!
¿Por
qué me trajiste, padre,
a
la ciudad?
¿Por
qué me desnterraste
del
mar?
En
sueños, la marejada
me
tira del corazón.
Se
lo quisiera llevar.
Padre,
¿por qué me trajiste
acá?
Dende logo que a min a
marusía envolve o meu corazón e turra del como se mo quixese roubar.
Tras permanecer un
tempo indefinido pousando os meus ollos na marea, decidín dar un paseo
literario. Despedinme das ondas que se convertían en escuma e do poeta gaditano
e, coa miña carteira sempre chea de libros, dirixinme á alameda que estaba
ateigada de rapazolos corricando como paxariños dun lado a outro.
Case sen me decatar, os meus pés leváronme
cara á Avenida Ronca o mar, precisamente. Unha avenida poética que,
xustamente, bordea o mar. Outra vez esa masa inxente de auga salgada que me
chamaba cos seus ronquidos.
 |
| María Canosa |
E foi naquel paseo onde
me atopei cun ser marabilloso, tenro, intelixente. Era María Canosa. Ela, algo tímida, pareceu recoñecerme e dixo en voz
alta:
Ronca o mar,
feren as ondas cos seus
dentes,
escacha a escuma,
verque o sal…
Eu levaba o seu libro,
tireino da carteira e acariñeino docemente.
Xa non había dúbida: o mar
estaba a roncar. Saudámonos con agarimo e comezamos a andar co recendo
salgado que enchía a Avenida. Eu referinlle,
coas páxinas movéndose polo vento, nese momento, maino, o seguinte: Rouca
o mar ao lonxe e engadín: Mentres nós, agardamos. María é moi
agradable. Cando me decatei, levaba da man a Aniña. Eu pensaba que non andaba. Agora, se o penso, xa non estou
tan seguro… Deixémolo así. Eu fíxenlle á meniña un aloumiño mentres lle dicía: E o
mar bate nas caras / que son de caramelo. María permanecía atenta á
conversa e comentou en voz alta: Ferve o azucre nas fazulas, / o sal proe / e
esgazámonos a pel coas unllas, / crebando o horizonte, vermello.
Fermosas e duras palabras. Poesía pura. Encantáronme eses versos. Non puiden
estar calado e díxenlle que eu “soñaba en silencio, baixiño / fico no mar, /
que roxe con forza / contra os penedos, / e estoupa no aire…” E quedei
calado. A nena ollábame un pouco confusa. María pasoulle a man pola cabeza e,
tras mirarme, púxose seria ao dicir: Golpe de morte, / forza do vento. / Peta o
mar nas ás das gaivotas; e ronca ao lonxe. Si, María, ao lonxe, farfullei.
E deseguido volvín falar: “escoitamos
como a noite / creba as nosas faces… e detívenme. Magnífico poemario,
pensei coa mirada posta no horizonte. Borrei do meu campo de visión as dúas
meigas. Sentín como uns anxos non eran quen de voar malia que batían as ás. Case os vía entre as nubes brancas. Referíndome
a eles pregunteille interesado:
- E as súas ás teñen plumas?
Ela contestoume que pesaban,
que pesaban, que pesaban e que os anxos caen / escachan onda ti, / onda min.
E Aniña miraba para nós, cunha cara de anxo, precisamente. E sinalando a
rapaciña afirmei: Ela é un anxo que abraza, que ten un sorriso enfeitizante,
que engaiola. Sorriu María. Sorriu a nena, como se entendese as miñas verbas. E
pensei no ronquido dos náufragos, as ilusións dos inmigrantes escachadas no
espello do mar, a loucura das pateiras, a vileza das mafias, nos corpos
exhaustos que dormen nas areas das praias.O seu berro, comenteille a María, é
máis rouco ca o do mar.
María, toda tenrura,
asentiu coa cabeza e recitou : Caen no profundo, / mentres ao lonxe, /
ronca o mar. Calamos a boca os
dous. O vento principiaba a zoar, tratando de acalar os ronquidos mariños.
Sentamos nun banco de madeira
da Avenida.
Volvín a fitalas e dirixíndome
a María pregunteille se me permitía recitar en voz alta un poema moi belido do seu
libro. Afirmou en silencio coa cabeza. Aniña pousaba a súa mirada con dozura no
rostro da nai. Eu recitei lendo:
Pasan as horas
mirándonos aos ollos,
doéndonos por dentro
ata o fondo da escuridade,
ata o máis interno
do cerne do peito,
ata que os nosos ollos,
enfermos de tanto buscarnos,
non atopen o mínimo indicio de
tenrura.
Xa ninguén
sabe se existe a beleza,
a frialdade
ou a paixón.
Como me gusta este
poema!
María permaneceu muda
durante uns segundos que se fixeron eternos. Aniña sorría á marxe do que
ocorría ao seu redor.
Daquela, a poeta
pediume o libro e leu:
Somos albatros
brancos e grises.
Navegantes solitarios,
evitando naufragar
lonxe da ribeira.
Tamén nós
Aniñamos no chan.
Precioso
estoutro poema, na súa voz.
Comezaba a anoitecer. O
tempo pasara raudo, veloz. Erguérase unha brisa algo fría. Sería tamén un poema
emerxendo dende as areas? Quizais. Mais non nos detivemos a averigualo.
Despedímonos con
simpatía. Fíxenlle unhas garatuxas á nena. Vinas marchar pola Avenida. Eran
coma dúas sereas saídas do mar que agora parecía silencioso.
Eu quedei no banco e
comecei a ler, desta volta, para min:
Tampouco hai estrelas
no ceo. / Un arao romeiro / meteunas en nasas para, / ao seu carón, / poderse
quentar.
Pechei os ollos e
retornei a Rafael Alberti que, en soños, me dicía: Si mi voz muriera en tierra, /
llevadla al nivel del mar…
 |
| Poema manuscrito de Rafael Alberti |
O POETA PASEANTE