Quedei con Chisco
Fernández Naval moi preto da sombra. Dunha sombra calquera, que alguén debe
engarzar con argumentos. Iso díxome en canto nos demos unha aperta:
Negación
e esquecemento
dous mesmos
argumentos
para engarzar a
sombra.
Mais eu non quería esquecer nada. A presenza de Chisco éncheme de orgullo. Os paxaros
cantan pola Avenida do Bater de sombras. E pregúntolle pola
causa da importancia de reducir o silencio. Como resposta, cala. Silencio
reducido, claro. Pero non, non, Chisco
ten moito que dicir nese campo das sombras. A sombra non se vence, é unha
brétema que dilúe as formas, que reconstrúe as palabras nos ángulos de dentro…,
dime moi serio. Eu respóndolle coas súas verbas, cos seus versos, e dígolle:
que nunca se amosa enteira,
que non se disfraza
que desvirtúa, iso si, o tempo e a memoria, o corazón e as bágoas.
E calo. Deseguido Chisco
afirma: Difusa confusión, / difícil tránsito / cara
oxidados refugos de luz.
 |
| Chisco Fernández Naval. (Foto de Maribel Longueira) |
É enriquecedor conversar con el. Sentamos debaixo duns sauces.
Hai sombra. Eu levo nun peto o seu libro Bater de sombras (Espiral Maior),
que dá nome a esta avenida tan especial pola que paseamos poeticamente. Cólloo
e deixo que respire. El está algo sorprendido.
Coméntolle que levo léndoo dende O bosque das antas. Pon
cara de certa incredulidade. Non deixo que pense máis e léolle:
Sombra,
lado escuro da
forza,
o recendo do frío
que cristaliza
en pan reseso,
en silencio,
na soidade
da ausencia.
Cando remato, sinto que palabras de auga saen da miña boca.
Non pode ser máis fermoso o poema. Daquela, fita para min con esa expresión
tenra que adubia a súa faciana e dime de
memoria:
A sombra / deixou de ser arame, córnea de espiño, / e transformouse en
pinga / negra, diluída no mar invariable.
Pídolle que se deteña. Que non siga por aí. Leo en voz
baixa, mentres camiñamos, este verso: Un silencio de larva... Agora é el
quen me colle do brazo e mándame calar. Faino con esa entrañable voz que
acariña e dime:
Déixame seguir, por favor. Faltaría máis, coméntolle. É un poema que me
gusta moito. Entón, toma con suavidade o meu libro e principia a ler, tamén en
baixiño:
…o teu durmir, tan falso
coma a tona da auga
que nos chama.
Coma un silencio encamado
o teu mimo de insecto,
o teu abrazo
endémico e preciso
e o niño do teu latexo
na morte silenciosa desta tarde.
Ao acabar, quedamos en silencio. Que versos tan fermosos!
Teño ganas de darlle un abrazo. E recibir esa calor tan
sentida que transmiten as súas apertas. Estamos perante unha fonte. Sentamos no
seu bordo e a auga semella falarnos. Miramos os dous á vez cara a ela. Creo
percibir uns versos ásperos e brillantes nas palabras cristalinas que baixan á
superficie tras rabuñar lixeiramente o aire. Chisco olla para min. Non sei o que pensa exactamente.Quizais
estea falando co silencio no corazón das tebras. Quizais. Eu permanezo calado e
feliz ao seu carón. De súpeto, escoito:
Amencer / fíxose a noite / e deixaron / de voar / paxaros.
 |
| Con Antonio G. Teijeiro en Vigo |
É ben certo. Agora os días son máis curtos. Escureceu cedo.
Pero a rentes do ceo, navegando cara a un horizonte sementado de incertezas,
voan unhas lavercas áxiles e inxenuas.
“Non deixaron de voar
os paxaros” dígolle. E el respóndeme que “todas as gorxas / asubiaban
reproches
contra o espello / ou eran versos perdidos na confusión dos libros?”
Non comprendo ben o que di. Non contesta ao que eu lle comentei. Chisco está a vivir en poesía. Sabe da
importancia da mesma e cada feito pasa pola peneira da súa voz poética.
Encántame esa pregunta literaria.
Engaiólame o ton que agocha a súa poesía. Este é un paseo
que detén o latexo do aire. Noto unha certa humanidade nas miñas costas. Cada
volta, a noite aparece cunha infinita sucesión de sombras.
Erguémonos.
O paseo lémbrame esa “luz ou esa lúa que sementou de pasos os
primeiros días, aqueles das violetas e a inexacta emoción dos soños”.
No paseo non houbo enganos.
Chisco Fernández
Naval deume máis razóns para seguir afirmando que é un grande escritor.
Tanto ten que sexa en prosa ou en verso. E cumpre o que eu veño afirmando:
Para ser un bo
narrador, hai que ser un bo lector de poesía. Chisco non só é un gran lector, senón que escribe unha poesía coa
que eu me sinto ben identificado.
As farolas aluman o carreiro por onde camiñamos ao son dos
versos. Podería estar paseando con el moito tempo. Mais por hoxe xa está ben. O
seu rostro desprende humanidade. Que ben que coincidan na persoa a bondade e
mais a calidade literaria.
 |
| Foto de Maribel Longueira |
Despedímonos. Dámonos unha sentida aperta. Ten que chegar á
Coruña. Non me resisto a dicirlle que el “si soubo reconstruír os pasos e soubo procurar
o camiño de regreso”. Un camiño que deixa pegadas invisible e moitas
persoas que o percorren. Un camiño cheo de ecos que debe converter en sol e
alegría.
Chisco sorrí
humilde. É un exemplo marabilloso de conciliación entre vida e literatura.
Dime adeus coa man mentres se afasta.
Eu gardo o poemario no peto e tiro del outro libro
engaiolante, Miño, e leo para min,
baixo o abrigo da luz das farolas, os versos seguintes:
Agora
sei.
Non hai horizonte
nin retorno,
tan só o vapor das
perdas.
Está visto. Cada paseo é unha nova vivencia interior que
resulta gratificante.
Grazas, mestre, por seres tan humano.
De verdade que, persoas coma ti, non hai en abundancia e fan moita falta.
O POETA PASEANTE