Ten
frío o can Can, e está abraiado por non coller a gripe con tanta xente con
catarreiras ao seu redor.
Chíscame un ollo cando escoita que onte me
bañei na praia. Treme ao saber que a auga estaba a 11.3 graos. Di que son moi
valente, pero eu sei moi ben que pensa que ando bastante tolo.
Dígolle que estou a ler a Henry James e
que merquei un volume de contos de amor vitorianos que vén de publicar Alba Editorial. Pon a face un pouco
rara. Como se non o acabase de crer. Non lle fago caso. Coméntolle que acabo de
recibir dúas novidades da colección “Fóra
de xogo” (Edicións Xerais) asinadas por dous escritores importantes:
Silvestre Gómez Xurxo (“De cristal”) e Marcos Calveiro (“As palabras poden
matar”). Alédaselle o rostro. Nótaselle
que ten ganas de lelas. Paciencia. Primeiro son eu.
Daquela, tras aceptar a espera, o can Can comeza a dicirme que…
… a el , coma a Mariano Coronas, tamén
lle dá moita rabia que ao elemento ese, o tal Nicolás, a prensa o chame “El
pequeño Nicolás”. E quere aclarar, coas palabras de Mariano, que “O pequeno
Nicolás” é a tradución de “Le petit Nicolas”, esa marabillosa serie de libros
infantís escritos polo escritor e guionista francés René Goscinny, que ilustrou
o gran Jean-Jacques Sempé. Di que chamar así a ese personaxe vomitivo,
introducido na gorida desa panda de persoeiros da corrupción e a mentira política
é un ataque á cultura e á literatura para nenos e maiores. Doulle a razón. Dá noxo.
 |
| Yolanda Castaño |
… lle encanta a edición bilingüe, editada por Visor, do poemario “A segunda lingua”
de Yolanda Castaño. Que lle chamou a
atención o poema “A poesía é unha lingua
minorizada” e comenzou a recitarme:
Comezaría polo espesor. A súa acidez, o seu ph.
Camiña igual ca unha muller:
entre o masacre do invisible
e o campo de concentración da visibilidade.
Ladra estilo e final,
unha épica hospitalaria.
No poema a linguaxe
faise ouvidos xordos a si mesma,nel as palabras amplían
o seu círculo de amizades.
Hai que masturbar o abecedario
ata que balbuza cousas
aparentemente inconexas.
Caixa de cambios da fala,
acenos doutra orde.
O sorriso do mosquito dentro da pedra de ámbar.
Non se trata de que non comprendas árabe.
non entendes
poesía.
Eu escoito e gozo de tan intenso poema.
 |
| Rosa Huertas |
… foi marabilloso para el
descubrir a Rosa Huertas, esa magnífica escritora madrileña, autora de libros
tan suxestivos como “Mala luna”, “Tuerto, maldito y enamorado” ou “El blog de Cyrano”, entre outros. Concretamente,
con este último, acabado de ler, gozou da boa literatura para mozos e mozas
unha vez máis. Chámalle a atención o
estilo literario da novelista, doutora en Ciencias da Información e licenciada en Filoloxía Hispánica. Un estilo que mestura autobiografía, referencias literarias ou
artísticas coa realidade e, mesmo, a fantasía.
Literatura intensa e chea de
emoción dunha muller sensible e apaixonada da palabra literaria. Unha autora que se está a converter nun referente indiscutible da LIX.
Ler as súas novelas resulta un pracer evidente.
… leu o libro, magnífica edición de Antonio Reigosa, “Galicia
Encantada. O País das mil e unha fantasías” (Edicións Xerais). Segundo el, e
créollo, aprendeu moito da literatura de tradición oral do noso país. E pasouno
moi ben entre mouras, encantamentos, pozas máxicas, penedos, xogos, cocos e
monstros, augas, festas…. e grazas a el xa sabe cando debe cortar o pelo.
Río en voz alta. Non lle parece moi ben e
dime:
- “Pois hai que facelo
cando a lúa está no cuarto minguante. Deste xeito medra máis amodo e podemos
tardar máis tempo en volver pasar polo salón de peiteado”.
Está que non para . Déixame moi clariño
que este libro vén sendo unha parte dos
textos que foron aparecendo na web do mesmo nome.
Unha web que celebra dez anos
de existencia. Fágome o parvo. Fago que non o sabía e, deste xeito, fica
satisfeito.
Ai, meu pobre!
… cantou moitas cancións co disco quíntuple de
Joaquín Díaz, folclorista moi
recoñecido, que recompilou
panxoliñas, romances, cantigas e contos nun entrañable
disco: “ 100 Canciones y Cuentos Infantiles”. Un tesouro que debe estar nos fogares para
cantar e coñecer ese corpus literario-musical tan significativo.
E púxose moi ledo a acompañar a voz de Joaquín Díaz nesta canción.
A verdade é que o dúo estaba algo descompensado pero sentíase eufórico:
Arroyo
claró,
fuente
serená,
quién
te lavó el pañuelo
saber
quisierá.
Me
lo ha lavadó
una
serraná
a
la orilla del río
que
corre el aguá.
Una
te lavá
y
otra la tiendé.
Una
le tira en rosas
y
otra en clavelés.
…que foi ao cine cunha cadela amiga, hai pouco tempo, para ver unha película da que falaba moita
xente. Tiña medo de que o defraudase. Non foi así. “Boyhood” chegoulle ben dentro.
Un drama filmado ao longo de 12 anos (2002-2013), en 39 días de rodaxe. Unha
viaxe íntima polas canles eufóricas da nenez, os cambios co paso do tempo e a visión curiosa e incisiva dunha familia moderna. A historia de Mason (Ellar Coltrane) dende os seis anos,
poboada de trocos, avances, amores, desilusións, medos etc. Todo en tempo real.
Estou de acordo con Can. Unha película orixinal e cativadora. Gran
Richard Linklater, o director, de quen recomendamos a triloxía : “Antes do
amencer”, “Antes da atardecida” e “Antes do anoitecer”.
…que descubriu comigo a Fabio Morábito, nacido en 1955 en Alexandría, de
pais italianos, que viviu en Italia e é mexicano de adopción.
 |
| Fabio Morábito. |
Que lle gusta moito, tanto a súa poesía
coma os relatos. Lemos xuntos a
antoloxía poética “Ventanas encendidas” (Visor.
2012). E agardou a que eu rematase os
seus oitenta e catro relatos breves, irónicos e cun fino humor contidos no
volume editado por Sexto Piso, que
leva por nome “ El idioma materno “.
Textos lúcidos, ben escritos, intelixentes que, sendo inclasificables,
mesturan autobiografía coas complicadas relacións entre linguaxe, escritura e
mundo. Como escribiu un crítico literario: “Un libro sobre a orixe da vocación
literaria”.
Daquela, volvendo á súa poesía,
recitamos en conxunto este poema:
¿
POR QUÉ si digo pájaro
me
enciendo
y
cuando digo ave me intimido?
Digo
pájaros y pienso
en
vuelos cortos,
no
en migraciones,
en
los esfuerzos para hacerse un nido;
digo
pájaro y me embosco,
me
enarbolo
y
me ensombrezco,
y
al decir ave me remonto,
pierdo
la sombra y subo,
subo,
y
solo la curvatura de la tierra,
que
no siento,
corrige
este
elevarme sin descanso, traduciendo
el
ave que hay en mí en un pájaro
que
busca, en otro clima, un árbol.
Sentímonos ben a gusto. Estamos
relaxados. Pregúntame cal foi o último
libro que merquei na miña visita á libraría. Dígolle que un poemario de Baldo
Ramos que, ao follealo, me pareceu interesante. Chámase “Cartografía do exilio”, foi accésit do
“Premio de Poesía Miguel González Garcés. 2014 (Deputación da Coruña) e di
cousas coma estas:
( …)
hai poetas que abren as portas cando escriben
e hai poetas que rebentan as
bisagras dos accesos.
convocan os labirintos da
incomprensión.
inútil escribir sobre o presente
se non abonda con deixar de
aparentar
os símbolos da amnesia.
lembrar é un xeito de escribir
anticipadamente sen empregar palabras.
antes de que as palabras impoñan un
novo aprazamento (…)
Fermosos
versos que penetran ben dentro de min. Poñereime a lelo xa.
O
can Can asente. Permanece un chisco en
silencio e dime cunha autoridade que roza a esixencia: “Dedícalle unha canción de Kiko Veneno aos meus amigos Juan, Lurdes,
Alba e Susi”.
Fágolle
caso e escollo “Joselito”. Kiko canta en vivo.
E Can sorrí e comeza a bailar.
"Joselito". KIKO VENENO
Un caso!