Lorca ten mil significados para min. Nel
atopei a sensibilidade poética, as imaxes deslumbrantes, a crítica da
inxustiza, a delicadeza dos seus planteamentos líricos, o arrecendo da
natureza, a percepción da lúa como algo poético sen caer nos tópicos ao uso.
Podería seguir. E sigo, lin Poeta en Nova York un mundo de veces. Teño
que confesar que a ruptura formal e temática deste poemario coa poesía anterior
me produciu un aquel desconcertante. Pero só foi a primeira vez. Axiña notei
que unha forza interna me levaba cara a el. Conducíame a perderme entre os seus
versos e animábame a penetrar nos seus silencios, nas súas preguntas, nas súas
arelas.
Non tardei
moito en facer miñas esas arelas e Poeta en Nova York converteuse nun
espazo poético e vital indispensable nos meus intereses humanos e literarios.
Teño varias edicións deste poemario, algúns deles pola beleza da edición ou
polas ilustracións que acompañan os poemas. Cada certo tempo volvo a el. Estou
imantado ás súas verbas, as súas imaxes poéticas, ás súas mensaxes descarnadas.
Lino por última vez en Nova York cando fun dar unha conferencia sobre a miña
poesía ao Instituto Cervantes desa cidade. Lembro a picada que me produciu no
meu subconsciente, mentres pasaba as follas e os calafríos que sentín empurrándome
a escribir uns poemas - inéditos polo de
agora - a partir dos latexos dos versos lorquianos.
Cuns amigos pola gran cidade
Esta tarde, na
miña libraría habitual, descubrín con emoción que a colección Dombate,
da editorial Galaxia acababa de publicar a edición en galego de
tan magna obra. Non puiden ser máis feliz. Collín o poemario e alí estaban os
versos de Federico soando de marabilla na magnífica tradución de Suso Díaz.
Abrín o libro e comecei a ler coa emoción de estar lendo algo sublime. E en
galego.
Si, Poeta en Nova York falaba galego. Que marabilla! Co difícil que
é entrar no seu universo poético. Porque moitos dos poemas non son nada doados,
esixen un ánimo especial para desfrutar das súas entrañas líricas. Son dunha
forza impresionante pero son, tamén, dunha atracción única.
Nunha nota á edición galega, di Suso Díaz, con moito
acerto, que “ é imposible non tremer, non sentir o calafrío en cada verso, que
percorre o corpo todo para estremecelo, para queimalo co frío da verba que
reflicte a crúa realidade da vida onde só hai vida, sen vida”. Palabras sabias
de alguén que sente a Lorca moi fondamente, algo que eu comparto de vez. Co
poema “Volta do paseo”, o primeiro desa primeira parte que se chama “Poemas da
soidade en Columbia University, principiei a ilusionarme.
Que ben soa no
noso idioma! Coma exemplo, aquí deixo estes versos que abren un espazo infindo
que, como di, Suso Díaz “non pode deixar a ninguén incólume”. Así é.
ASASINADO
polo ceo.
Entre
as formas que van cara á serpe
deixarei
medrar os meus cabelos.
Coa
árbore de cañotos que non canta
e
o nenoco branco rostro de ovo.
Cos
animaliños de cabeza crebada
e
a auga farrapenta dos pés secos.
Con
todo o que ten o cansazo xordomudo
e
bolboreta afogada no tinteiro.
Tropezando
co meu rostro distinto cada día.
Asasinado
polo ceo!